Afscheidcollege prof. dr. Cor van Loveren

Vrijdag 1 juni gaf prof. dr. Cor van Loveren, hoogleraar aan het ACTA namens het Ivoren Kruis, in Amsterdam een goed bezocht afscheidscollege met zijn voordracht ‘Cariës: Een wicked probleem’.  Een enigszins raadselachtige titel voor tandartsen. Al vlug werd duidelijk hij deze meest voorkomende gebitsziekte beschouwt als een probleem dat moeilijk is te beschrijven en dat feitelijk onmogelijk is op te lossen. Hij stelde vast dat voor een deel van de bevolking cariës niet moet worden gezien als het resultaat van een medisch-biologisch probleem, zoals het verstoorde samenspel van tand, plaque en dieet, maar meer als een symptoom van achterliggende levensstijlproblemen zoals overgewicht, ongezonde voeding, roken en alcohol. Daarbij spelen onder meer ook factoren als opleiding, milieu, gedragingen en kennis een belangrijke rol en niet te vergeten overheidsmaatregelen als bijvoorbeeld de ‘suikertaks’ en de verlaging van de btw op of gratis verstrekking van mondzorgproducten.

Van Loveren vroeg zich af hoe groot deze problemen nu feitelijk in onze sector van de gezondheidszorg zijn. Wat de cariës bij de jeugd betreft, is sinds 1985 geen verbetering meer vastgesteld. De gezondheidsongelijkheid neemt in Nederland weer toe en het wordt steeds meer duidelijk dat “niet jong geleerd dan ook oud niet gedaan” de realiteit is. Het belang van de preventie op het gebied van cariës bij kinderen lijkt weg te ebben maar dat ligt zeker niet aan de activiteiten van de vereniging Het Ivoren Kruis. Zo bleek dat deze vereniging met het project ‘Hou je mond gezond!’ al zo’n 29.000 poetslessen heeft gegeven en ruim 875.000 kinderen door meer dan 3.000 vrijwilligers zijn bereikt met preventieve boodschappen. Van Loveren pleitte voor integratie van tandheelkundige voorlichting in wijkgerichte programma’s voor kinderen met obesitas en overgewicht. Want in die wijken hebben kinderen meer cariës dan kinderen die het in dit opzicht beter hebben getroffen.

Het voert te ver om verder in te gaan op de vele onderwerpen die in zijn voordracht aan de orde kwamen. Maar aan het slot van zijn afscheidscollege riep Cor van Loveren op de fragmentatie op het gebied van preventief tandheelkundige acties tegen te gaan. Zijns inziens is het zeer noodzakelijk om, landelijk bezien, naar een gezamenlijke preventief tandheelkundige aanpak te streven in plaats van het steeds weer opzetten van kleinschalige activiteiten op dit gebied. Ten slotte vroeg hij zich af waarom er thans in de tandheelkundeopleidingen geen hoogleraren meer op het gebied van preventie in de mondzorg een leerstoel hebben, terwijl juist op dit ‘wicked’ probleemgebied thans zoveel wetenschappelijke kennis dient te worden vergaard en toegepast.

(Michiel A.J. Eijkman, redacteur)