Afscheidscollege prof. dr. P. Slootweg

Op 2 november 2015 hield prof. dr. Piet Slootweg, hoogleraar Klinische Pathologie aan de Radboud Universiteit van Nijmegen, zijn afscheidscollege getiteld ‘Pathologie ontleed(t)’. Piet Slootweg studeerde tandheelkunde en geneeskunde. Hij was verbonden aan het Tandheelkundig Insituut van de Universiteit van Utrecht en werkte als patholoog in het UMCU Utrecht, waar hij in 1995 bijzonder hoogleraar Orale Pathologie werd. Sinds 2004 was hij hoogleraar Klinische Pathologie aan de Radboud Universiteit.

In zijn afscheidsrede stond de vraag centraal of weefselonderzoek door een patholoog een positieve bijdrage levert aan behoud en bevordering van de gezondheid, zowel voor de individuële patiënt als voor de samenleving. Slootweg maakte overduidelijk dat de bijdrage van het vak pathologie aan de kwaliteit van de gezondheidszorg boven elke twijfel is verheven als het gaat om een zieke patiënt met een laesie (weefselverandering), maar dat dit minder duidelijk is als het gaat om een laesie zonder dat er sprake is van klachten. In de klinische diagnostiek is de vraag aan een patholoog of in het weefsel veranderingen worden gevonden die de klachten van de patiënt verklaren. Bij weefsel verkregen in het kader van (preventief) bevolkingsonderzoek gaat het daarentegen om het inschatten van de kans dat een gevonden weefselverandering in de toekomst ziekte zou kunnen veroorzaken. Dat is lastig, stelde Slootweg, omdat zelfs als in het ingezonden weefsel kanker wordt gezien, is er nog onzekerheid. Immers, het gezwel kan zo langzaam groeien dat de patiënt er nooit klachten van zal krijgen. Als klassiek voorbeeld noemt hij prostaatkanker.

Aan het einde van zijn rede hield Slootweg een vurig pleidooi voor een herwaardering van de obductie. Belangrijke oogmerken van dit onderzoek zijn: het ophelderen van onopgeloste vragen over diagnostiek en ziektebeloop, en het nagaan of de tijdens het leven gestelde diagnostiek de juiste was. Obductie is in zijn ogen een belangrijk kwaliteitsinstrument, een feedback op het medisch handelen. Dat een dergelijke feedback niet overbodig is, blijkt uit het hoge percentage van gemiste diagnoses dat bij obductie aan het licht komt en dit ondanks alle medische technologie.

De pathologie van het hoofd-halsgebied was de rode draad in de loopbaan van Piet Slootweg. Zijn liefde voor tandheelkunde heeft hij altijd behouden. Aan de laatste curriculumherziening van de opleiding Tandheelkunde in Nijmegen heeft hij nog een belangrijke bijdrage geleverd door het medisch onderwijs in de masterfase van de opleiding mede vorm te geven.