Afscheidscollege prof. dr. Ron Koole

Op 18 september 2015 vond  er ter gelegenheid van het afscheid van professor R. Koole een symposium plaats in de Janskerk in Utrecht. Koole was vanaf 1999 hoofd en opleider van de afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie van het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Gelet op het feit dat hij indertijd is gepromoveerd op de resultaten van het sluiten van de gnathoschisis met bottransplantaten van verschillende donorplaatsen, zal het niet verbazen dat het symposium geheel gewijd was aan dit onderwerp.

Als eerste sprekers lieten Van der Molen en Janssen de aanwezigen kennismaken met het Utrechtse  schisisteam. Ingegaan werd op de klinische verschijningsvormen en hun behandeling. Om de behandelvariëteiten te standaardiseren met voorspelbare resultaten, werden landelijke richtlijnen ontwikkeld die aansluiten bij internationale ontwikkelingen. Het probleem hierbij is echter dat er maar weinig ‘evidence’ is. Als belangrijke ontwikkeling werd genoemd het onderzoek naar het sluiten van de kaakspleet met behulp van kunstbot. Of, zoals Koole dat formuleerde, “een botje uit een potje”.  Behalve chirugie biedt het schisisteam ook counseling van ouders aan na prenatale diagnostiek. Opvallend was dat de enkelzijdige schisis in Nederland aanzienlijk minder vaak een reden voor abortus is dan bijvoorbeeld in Israël.

Professor Berge gaf als derde spreker zijn visie op de zorg in 2032. Hij voorspelde een aftocht van de evidencebased geneeskunde. Centraal in zijn visie stond het belang van het generen en benutten van ‘big data’. Bijvoorbeeld voor het opstellen van een ideaal gezicht. Daarnaast voorzag hij de opkomst van schisischirurgen die werkzaam zijn in een beperkt aantal expertisecentra.

De vierde spreker, professor Samman uit Hong Kong, gaf eerst een uiteenzetting van de verschillende chirurgische mogelijkheden om de kaakspleet te sluiten en de resultaten hiervan. Vervolgens ging hij dieper in op de verschillende technieken voor sluiting van het weke gehemelte en het effect dat dit heeft op bijvoorbeeld de voedselinname en vooral op de spraak. Uit een enquête van de American Cleft Palate Craniofacial Association bleek dat de resultaten vooral werden bepaald door het diagnostisch onderzoek en de keuze van de uiteindelijke chirurgische behandeling: er bleken nogal wat verschillen te bestaan. Samman pleitte ervoor om bij de keuze de uitkomstcriteria de doorslag te laten geven, waarbij de tevredenheid van de patiënt en de familie een belangrijke factor is.

In zijn afscheidsrede in de aula van de Universiteit gaf Koole, verwijzend naar een artikel van zijn hand in het NTvT, een overzicht van de geschiedenis van de mka-chirurgie. Opvang en ervaringen bij de behandeling van soldaten met aangezichtsverwondingen tijdens de Eerste Wereldoorlog in zowel Duitsland als Engeland waren hierbij van doorslaggevend belang. Kort werd de Utrechtse historie toegelicht. Daarna kreeg de afscheidsrede het karakter van een zelfevaluatie en verantwoording. De conclusie was dat Koole toch veel van de doelen die hij zich in zijn oratie had gesteld ook heeft behaald. Dat anderen daar ook zo over dachten bleek uit het feit dat Koole vanwege zijn prestaties benoemd werd tot officier in de orde van Oranje Nassau.