Automutilatie van de mond

Automutilatie of zelfverminking is een psychiatrische aandoening die ook voorkomt in de mondzorg en dan vooral in de bijzondere tandheelkunde. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar deze orale aandoening zo laat een recent gepubliceerd literatuuronderzoek, uitgevoerd door onderzoekers van de universiteit van Santiago de Compostela in Spanje, over de periode 1970-2010 zien. Wel werden in het onderzoek veel casusbeschrijvingen gevonden over patiënten die zichzelf met of in de mond hadden verminkt.

De aandoening blijkt vooral voor te komen bij patiënten met het syndroom van Lesch-Nyham (een zeldzame stofwisselingsziekte), bij neurologische patiënten, bij mensen met een aangeboren ongevoeligheid voor pijn en bij mensen met een verstandelijke beperking. Bij mannen komt de aandoening meer voor en de eerste verminkingen (meestal van de tong of de onderlip) kunnen zich al op een hele jonge leeftijd voordoen. Maar vaak wordt de start van het automutilatiegedrag gezien in de puberteit, verhevigt het gedrag in de adolescentie en soms blijven de patiënten zich ook tijdens hun volwassen leven verwonden.

Uit de casuïstiek wordt vooral duidelijk dat er nog geen eenduidig behandelprotocol bestaat voor deze patiënten. Gedragstherapeutische behandeling, medicatie, chirurgische behandeling en intraorale voorzieningen worden allemaal toegepast. Een intraorale voorziening lijkt vooralsnog de beste behandeloptie, hoewel deze ook kan leiden tot complicaties. Door het ontbreken van gestandaardiseerde behandelprotocollen voor automutilatie van de mond gebeuren de meeste behandelingen nu nog op individuele basis.

Bron
Limeres J, Feijo JF, Baluja B, et al.Oral self-injury. An update. Dent Traumatol 2013; 29: 8-14. doi: 10.1111/j.1600-9657.2012.01121.x. Epub 2012 Feb 20.