Bijzondere patiënten in de praktijk

Op 12 april 2019 werd door Lemion voor de vierde keer het jaarsymposium over bijzondere patiënten in de praktijk georganiseerd. Dagvoorzitter Dyonne Broers benadrukte in haar openingswoord dat veel patiënten van mondzorgverleners aan psychische stoornissen leiden die effect kunnen hebben op de behandeling. Klinisch psycholoog Iva Bicanic wees erop dat veel patiënten die ooit seksueel zijn misbruikt dit geheim houden uit angst voor reacties van anderen. Sociale ondersteuning is daarom essentieel. Het misbruik verhoogt ook het risico op behandelangst, vooral bij mensen die oraal zijn misbruikt. Stel daarom vragen over aanraking, bijvoorbeeld “Is het goed als ik u aanraak?”.

Psycholoog Dorine Sanders ging in op het ontstaan van een zelfbeeld. Het beschikken over een realistisch positief zelfbeeld is als mondzorgverlener belangrijk bij de behandeling van lastige mensen. Start het contact met patiënten altijd met een compliment, hoe moeilijk dat soms ook is. Psychiater Moniek Thunnissen behandelde aan de hand van fragmenten uit de film ‘Remains of the day’ de ontwijkende persoonlijkheid, gekenmerkt door een patroon van sociale geremdheid, gevoelens van insufficiëntie en overgevoeligheid voor een negatieve beoordeling, waardoor deze patiënt in een neutrale vraag kritiek kan bespeuren.

Bij narcisme blazen mensen hun ego volgens psychotherapeut Martin Appelo niet op om anderen te imponeren, maar vanwege wantrouwen en angst. De mondzorgverlener dient daarom te zorgen voor veiligheid. Hoogleraar psychotische stoornissen Lieuwe de Haan wees op de grote variatie in het beloop van schizofrenie, waardoor veel patiënten met ambulante zorg thuis wonen. Mensen met schizofrenie zijn zelden gevaarlijk, alleen tijdens psychosen en als zij zich bedreigd voelen. De fysieke nabijheid van de mondzorgverlener, noodzakelijk voor het verlenen van mondzorg, kan door de schizofrene patiënt als binnendringen van het eigen territorium worden ervaren en dient dus zorgvuldig plaats te vinden.

Tot slot liet tandarts Jan-Christiaan Oortwijn aan de hand van verschillende casussen zien dat tandheelkundige behandeling van verslaafde patiënten een enorm positieve invloed kan hebben bij het proces van afkicken en resocialisatie. Kortom, ook dit jaar was het symposium over bijzondere patiënten in de praktijk een boeiende en nuttige dag die doet uitkijken naar het lustrum volgend jaar!

(dr. Henk S. Brand, redacteur)