Cariës zit niet in de genen

Omgevings- en leefstijlfactoren spelen een grotere rol in het ontstaan van cariës bij kinderen dan hun genen. Eerder hebben andere onderzoeken aangetoond dat genetische en erfelijke factoren een rol spelen bij cariës. De kracht van dit prospectief tweelingonderzoek, onlangs gepubliceerd in Pediatrics (2019; 143), is dat de invloed van zowel genen als omgevingsfactoren tegelijkertijd werden onderzocht.

Aan het onderzoek deden 250 paren tweelingen - zowel eeneiig als twee-eiig - mee en zij werden vanaf de geboorte gevolgd. Op 6- tot 9-jarige leeftijd werd van 345 kinderen (172 paar tweelingen) het gebit beoordeeld. Van de tweelingen hadden 111 individuen (32%) cariës en 88 individuen (24%) vergevorderde cariës. De onderzoekers vonden geen significant verschil in de mate waarin cariës voorkwam bij de eeneiige of twee-eiige tweelingen. Zowel binnen de groep van de eeneiige als de twee-eiige tweelingen verschilde het aantal tweelingparen van wie beide cariës hadden ontwikkeld niet significant van het aantal tweelingparen van wie slechts 1 van beide cariës had.De onderzoekers van de universiteit van Melbourne stellen dat “Ondanks de biologische mogelijkheid, genetische factoren minder belangrijk zijn voor het risico op het ontwikkelen van cariës dan omgevingsfactoren”.

Het ontbreken van drinkwaterfluoridering en het hebben van een obese moeder blijken significante risicofactoren voor het ontwikkelen van cariës bij het kind op latere leeftijd te zijn. Dit bleek uit een logistische regressieanalyse van zowel gedeelde als niet gedeelde omgevingsfactoren.

De rol van drinkwaterfluoridering is al langer bekend en het effect wordt nogmaals bevestigd in dit onderzoek. Obesitas bij de moeder speelt mogelijk een rol doordat eet- en leefstijlpatronen doorgegeven worden van moeder op kind. Daarnaast kunnen mogelijk intra-uteriene factoren leiden tot epigenetische veranderingen in de foetus met een toegenomen gevoeligheid voor cariës op latere leeftijd tot gevolg.

Hoofdonderzoeker dr. Mihiri Silva vertelt in een interview in Sciencedaily.com: "Het is belangrijk dat mensen cariës niet beschouwen als een erfelijke of genetische aandoening. De bereidheid om hun levensstijl aan te passen zou hierdoor minder kunnen zijn." Het unieke karakter van dit onderzoek is dat voor het eerst zowel genetische als omgevingsfactoren zijn meegenomen in de analyse en de beperkte bijdrage van genetische invloeden op de ontwikkeling van cariës is aangetoond.

(Bron: Pediatrics, mei 2019)