Challenging cases, smart solutions

Op 13 en 14 juni 2014 vond het congres van de Orthodontische Vereniging van Algemeen Practici (OVAP) plaats met als thema: ‘Challenging cases, smart solutions’. Gastspreker was de Amerikaanse orthodontist prof. dr. Gerry S. Samson.

Biomechanica is het stokpaardje van Gerry Samson. Door definities te visualiseren werden de basisprincipes van de biomechanica en de mogelijkheden tot tandverplaatsing getoond en ingeoefend tijdens deze 2 dagen. Aan de hand van klinische casussen werden de 4 opties in krachtapplicatie op gebitselementen besproken:rotatie, translatie, een combinatie van rotatie en translatie en tandstilstand. Zo kunnen krachten worden gekoppeld om bijvoorbeeld een Angle klasse II-2-maloccusie te deblokkeren en de behandeltijd significant te reduceren. Samson besprak de invloed van molaarrotatie en zelfligerende brackets. Deze laatste heeft hij uitgebreid getest, maar vond geen toegevoegde waarde.

De positie van het bracket heeft invloed op de behandelopties. Niet elke patiënt is bijvoorbeeld blij met een bracket dat dichtbij de incisale rand is geplaatst. De orthodontist benadrukte dat het om en nabij de 10.000 uren vergt alvorens de biomechanica bij de orthodontische behandeling met vaste apparatuur bij de algemeen practicus er ingebakken zit, wat overigens overeenkomt met de specialistenopleiding orthodontie.

De tweede dag besprak Samson het dilemma extractie versus non-extractie aan de hand van grensgevallencasus, waarbij het publiek actief kon participeren. De aandacht ging uit naar de invloed van extracties op het aangezichtsprofiel van de patiënt. Vandaag de dag wordt slechts bij 20% van de patiënten geopteerd voor extractrie en is de voorkeursbehandeling expansie tijdens de groei van de patiënt.

Het informeren van de patiënt, ‘informed consent’ is van groot belang bij orthondotische behandeling, omdat het hier ingrijpen in het stomatognatisch systeem betreft dat al dan niet rechtstreeks, als oorzaak van latere pathologie kan worden aangewezen.

Een klassiek voorbeeld is het optreden van kaakgewrichtsklachten tijdens en na orthodontische behandeling. Geadviseerd wordt om voorafgaand een kaakgewrichtsonderzoek uit te voeren en een anamnesevragenlijst met de patiënt te doorlopen om het eventueel risico te kunnen inschatten.Samsons stellingname was heel duidelijk: “...met orthodontische behandelingen zijn kaakgewrichtsklachten niet te behandelen, maar eventueel wel te creëren!” De orthodontist dient ook alert te zijn op wortelresorptie. Vooral pipetvormige wortelpunten blijken hiervoor gevoelig te zijn. Bij risicopatiënten wordt aangeraden elke 3 maanden een röntgenopname te maken. Bij voortschrijdende resorptie moet de behandeling worden gestaakt.

Tot slot besprak Samson de techniek 'airrotor stripping' van de proximale vlakken,waarmee heel wat ruimte kan worden gecreëerd. Hij noemde 5 redenen om deze techniek al dan niet toe te passen:

• predeterminatie van cariës in het melkgebit;
• beperkte glazuurdikte interproximaal (cave eerste premolaar);
• tandgrootte en -vorm;
• slechte mondhygiëne;
• patiëntenprofiel, risico en voorkeur.

Gerry Samson maakte zijn reputatie van graag geziene gastspreker ook op dit congres zeker en vast waar met de uitstekende afwisseling van theorie en tips en tricks. Met het spannende intermezzo van de voetbalmatch Nederland-Spanje op de eerste congresdag kan de organisatie terugkijken op een goed geslaagd congres.

(L. Van Zeghbroeck, redacteur)