De Endo richtlijn 2.0

Het zeer goed bezochte najaarscongres van de Nederlandse Vereniging voor Endodontologie op 9 november 2018 was er één voor praktiserende tandartsen om van te likkebaarden. Goed geïllustreerde voordrachten, heldere casus, praktische tips, fraaie röntgenopnamen die het belang lieten zien van juist ingestelde röntgenapparaten en ontboezemingen van gerede twijfels bij behandelbeslissingen.

De bijeenkomst werd geopend met de zo langzamerhand traditionele Hans Genet lezing, ditmaal uitgesproken door dr. Luc van der Sluis, tandarts-endodontoloog en momenteel afdelingshoofd van de tandheelkundige opleiding in Groningen. Hij vergeleek de endodontologische zorg in 1989, het jaar dat Hans Genet overleed, met de hedendaagse zorg en vroeg zich af of de kwaliteit ervan in de laatste 30 jaar was verbeterd. Ondanks het feit dat de hedendaagse tandartsen over betere preparatietechnieken beschikken, minder lengtefoto’s maken, er andere spoeltechnieken bestaan, er meer wetenschappelijke kennis op dit gebied bestaat en behandelingen door het gebruik van de operatiemicroscoop mogelijk makkelijker zijn, blijven er problemen bestaan. De reden daarvan is dat de anatomie van een wortelkanaal complex blijft en de biofilm ook nu nog moeilijk is te verwijderen. Van der Sluis verwachtte geen baanbrekende vernieuwingen in de toekomst.

Dr. Dirk Mettes beschreef zijn ontdekkingsreis in het kwaliteitsdenken, een tocht zonder eindbestemming waarin klinische data uit de algemene praktijk essentieel blijven. De vraag blijft onbeantwoord wie nu precies die gemiddeld bekwame beroepsgenoot is. In 2, voor tandartsen-algemeen practici zeer nuttige ‘doe-lezingen’ besprak eerst Jenneke de Jong de problemen bij periapicale röntgenopnamen. Zij liet zien waarom het gebruik van wattenrollen zo van nut is bij het maken van röntgenopnamen met als doel de diagnostiek van periapicale aandoeningen. Bram Lak besprak vervolgens de problematiek van een onverwacht pijnconsult en uitte de wijze woorden: “If you listen tot the patient, he is telling you the diagnosis”. Hij wees onder meer op de voordelen van een pulpotomie bij jonge patiënten.

Na de pauze besprak dr. Hagay Shemesh het wel en wee van de orthograde herbehandeling en wees daarnaast op de verschillen tussen de patiëntgerichte en de resultaatgerichte zorg. Hij stelde vast dat tandartsen in staat moeten te zijn met hun patiënten te reflecteren op de prognostische factoren en daarnaast met een risicoanalyse als het gaat om een endontologisch behandelplan. In een duopresentatie gingen Aukje Bouwman en Machteld Siers, endodontologen van de Nijmeegse opleiding, onder meer in op hoe te handelen bij een afgebroken instrument tijdens een endodontische behandeling. Zij wezen daarbij naar uitspraken van verschillende tuchtcolleges, die een dergelijk incident vrijwel altijd als een complicatie beschouwen. Opvallend was hun stelling dat een richtlijn weliswaar houvast geeft, maar dat dit tandartsen niet mag beletten om op te houden met nadenken.

De laatste spreker was een arts-internist, dr. Luc Gelinck, die gespecialiseerd is in de gevaren van het antibioticagebruik en de problematiek van pijnbestrijding. Hij verbaasde zich over het gebrek aan richtlijnen in de mondzorg. Zijn belangrijkste stelling was dat de beperking van het antibioticagebruik, ook in de mondzorg, waarschijnlijk de belangrijkste bijdrage is voor de antimicrobiële resistentie op landelijk niveau.

(Michiel A.J. Eijkman, redacteur)