De vitale pulpa

Tijdens dit, met 400 deelnemers, weer zeer goed bezochte NVvE-voorjaarscongres op 2 april 2016 kwam vooral de kwestie aan de orde hoe men een pulpa zo lang mogelijk vitaal kan houden.

Moderator, dr. Luc van der Sluis, leidde het congres in met de stelling dat tandartsen bij klachten van patiënten te veel en te vaak onnodig de complete pulpa verwijderen. Recent onderzoek wijst echter uit dat die pulpa veel resistenter tegen pathologische invloeden is dan men vroeger dacht. Ook heeft dentine, door de aanwezigheid van groeifactoren, meer invloed op herstel van de pulpa dan dat men eerder aannam. Partiële pulpotomie is een betere behandeloptie dan veel tandartsen denken! “Laat de apicale pulpa zoveel mogelijk intact”, was 1 van de krasse uitspraken in zijn gloedvolle betoog.

De Britse endodontoloog dr. Hal Duncan besprak de voordelen van pulpaoverkapping en de rol die restauratiematerialen als MTA en Ca(OH)₂ kunnen spelen. In een van zijn casus liet hij zien hoe belangrijk het is dat tandartsen bij een gefractureerd gebitselement de aandacht richten op behoud van de vitale pulpa. Wees ook voorzichtig met het verwijderen van dentine! Immers, groeifactoren daarin bevorderen de genezing van een beschadigde pulpa. Ook endodontoloog dr. Phil Tomson stelde dat aspect aan de orde. Hij toonde aan dat de eerder genoemde materialen weefselherstel van de gekwetste pulpa met succes kunnen beïnvloeden, hoewel het proces waardoor dit gebeurt niet goed wordt begrepen. Beide Britse endodontologen bleven in hun voordrachten benadrukken dat het van het grootste belang is om zoveel mogelijk gebruik te maken van het natuurlijk herstelvermogen van het pulpa-dentinesysteem. Want een gebitselement zonder pulpa heeft geen verdedigingsmechanisme meer tegen pathologische invloeden. Van belang is te beseffen dat endodontologische behandelingen, helaas, niet altijd succesvol zijn.

De vierde spreker was de Portugese, in Nederland werkzame, endodontoloog Miguel Marques. Op basis van eigen onderzoek liet hij zien dat, mits men zeer zorgvuldig prepareert, een directe pulpaoverkapping met het restauratiemateriaal MTA op lange termijn zeer succesvol kan zijn. Immers, dit restauratiemateriaal is bij goed gebruik een uitstekend verdedigingssysteem tegen de aanval van pathogene micro-organismen.

De belangrijkste les van dit congres was helder, ondanks de veelheid van de gepresenteerde onderzoeksgegevens, uitspraken en overmaat aan informatie op de slides. Pulparegeneratie is geen ‘Pulpfiction’ zoals Tomson opmerkte, maar blijkt een harde werkelijkheid. Waarbij dan wel duidelijk hoort te zijn dat tandartsen de pulpadiagnostiek goed moeten beheersen.