Financiële banden onderzoekers, richtlijnenmakers en patiëntenorganisaties

Niet alleen artsen en onderzoekers hebben financiële banden met farmaceuten, maar ook richtlijnmakers en patiëntenorganisaties verstrengelen zich met de industrie. Dat valt op te maken uit een drietal recente publicaties in The BMJ en JAMA Internal Medicine.

The BMJ laat zien dat hoofdonderzoekers met financiële banden met medicijnfabrikanten vaker gunstige trial-resultaten opschrijven dan hun collega’s zonder financiële belangen (2017; 356: i6770). ‘Deze bevindingen kunnen duiden op vertekening in de evidence-basis.’ Om tot deze conclusie te komen, plozen onderzoekers een willekeurige steekproef uit van 190 artikelen over 195 geneesmiddel-RCT’s. Zij noteerden of eerste en laatste auteurs financiële banden zoals consultancy-betalingen, sprekersvergoedingen en reis- of maaltijdgeld meldden met de fabrikant van het onderzochte geneesmiddel. Ook zochten ze naar niet-gemelde financiële banden via Medline, Google, Dollars for Doctors (een project van het onderzoeksjournalistieke ProPublica) en de US Patent Office.

Het artikel in JAMA Internal Medicine toont dat 2 grote Amerikaanse richtlijnen zich niet aan adviezen voor belangenverstrengeling in commissies houden (2017; online 17 januari). Specialistenvereniging en richtlijncommissie moeten echter de IOM-richtlijnen gaan gebruiken, en tijdschriften moeten van van richtlijncommissies eisen dat zij aan de IOM-standaarden voldoen.

In de bijdrage in JAMA Internal Medicine ten slotte schrijven onderzoekers dat duizenden patiëntenorganisaties in de VS afhankelijk zijn van de steun van farmaceuten en de fabrikanten van medische hulpmiddelen (2017; online 17 januari). In 2013/2014 werd een enquête uitgezet onder 439 willekeurig gekozen patiëntenverenigingen – 5,6% van de bijna 7.900 organisaties in de VS. Ruim 65% van de lijsten kwam voor meer dan 80% ingevuld terug. In totaal liet 67% weten geld vanuit de industrie te krijgen.

(Bron: NTvG, 13 februari 2017)