Goede mondzorg op het juiste moment

Congresverslag

Op vrijdag 13 december 2019 vond in Utrecht het door Lemion georganiseerde symposium ‘Patiënten in bijzondere levensfasen…goede mondzorg op het juiste moment’ plaats.

Psycholoog dr. Jiska Peper wees erop dat Socrates reeds in 400  v. C. de jeugd als lastig omschreef. Pubers willen meestal best wel veranderen, en hun brein is daar zeer geschikt voor. Peper ging daarom in op de drijfveren van pubers. Laat hen meedenken en zelf oplossingen verzinnen. Ook willen zij graag het nut inzien van dingen, en daarbij zouden volgens Peper social media een rol kunnen spelen.

Peggy van Spreuwel, mondhygiënist en onderzoeker aan de Hogeschool Utrecht, vertelde dat 66% van de kinderen in Nederland onder de 4 jaar niet naar een mondzorgverlener gaat, maar 95-98% wel naar het consultatiebureau. Introductie van mondzorgcoaches op het consultatiebureau biedt daarom de mogelijkheid tot preventieve mondzorg aan de allerjongsten. Een soortgelijk onderzoek uit Australië suggereert dat hierdoor reductie van cariës op 3-jarige leeftijd kan worden gerealiseerd. Toch moeten volgens Van Spreuwel, mondzorgverleners ook zelf  informatie blijven geven aan ouders van heel jonge kinderen.

Fysiotherapeut dr. Annemiek Rollman richtte zich op de gevolgen van zwangerschap voor het functioneren van vrouwelijke mondzorgverleners. Deze gevolgen blijven niet beperkt tot de 9 maanden van de zwangerschap, maar kunnen ook in de periode daarvoor stress opleveren. Gezien de hoge leeftijd waarop Nederlandse vrouwen kinderen krijgen, is zwanger worden namelijk helemaal niet meer vanzelfsprekend.

Prof. dr. Egija Zaura vertelde dat de samenstelling van de microflora in de mond genetisch is bepaald. Eeneiige tweelingen lijken veel meer op elkaar qua microbioom dan twee-eiige tweelingen. Dit betreft dan vooral bacteriën die geassocieerd zijn met een gezonde mond. Door levensstijl kan het orale microbioom veranderen, maar ook door veroudering. Zaura adviseerde mondzorgverleners hun patiënten te waarschuwen voor mondproblemen die in een bepaalde levensfasen door veranderingen in het microbioom kunnen ontstaan, en bij hen het belang van een gezonde leefstijl voor het orale microbioom te benadrukken.

Prof. dr. Anita Visser besprak de oudere, kwetsbare patiënt. Ouderen hebben steeds vaker hun eigen dentitie of implantaten. Dat is eigenlijk een nadeel ten opzichte van de gebitsprothese die men als oudere vroeger vaak had. Het verlenen van mondzorg wordt vanwege de aanwezigheid van een eigen dentitie complexer en moeilijker. Door immobiliteit van de patiënt en beschikbaarheid van de mantelzorger is vervoer naar een praktijk vaak moeizaam. Behandeling op locatie is ook vaak een probleem, en vindt soms in het rommelhok van het verpleeghuis plaats. Preventie van orale problemen is bij deze patiënten dus essentieel.

Tot slot filosofeerde psycholoog dr. Martin Apperlo over de redenen waarom mensen niet poetsen. Omdat men zich niet in de onderliggende redenen verdiept, werkt traditionele uitleg niet.

Samengevat was het een boeiende dag waarin bleek dat elke levensfase bijzondere kenmerken voor de mondzorg heeft die aandacht verdienen.

Henk S. Brand, redacteur