Heeft tandartsbezoek op jonge leeftijd invloed op latere mondgezondheid?

Onder de loep! Tessa van Ligten

Tessa van Ligten is tandarts en heeft de masteropleiding Epidemiologie afgerond. Naast haar werk in een groepspraktijk is zij werkzaam als docent aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam. Sinds januari 2022 is zij ook promovendus bij de secties Cariologie en Maatschappij & Mondgezondheid. Promotor van haar onderzoek is prof. dr. Egija Zaura en copromotoren zijn dr. Denise Duijster en dr. Catherine Volgenant. NTVT stelde Tessa 8 vragen over haar onderzoek.

 Wat onderzoek je?

Mijn onderzoek gaat over de patronen van mondzorggebruik door Amsterdamse kinderen, ofwel: de frequentie van en het soort praktijkbezoeken (controle, preventie en/of restauratieve behandelingen) en de associaties met hun sociaal-demografische achtergrondkenmerken (migratieachtergrond, opleidingsniveau en inkomen ouders) en de status van hun mondgezondheid.

Wat is je drijfveer om onderzoek te doen?

Als tandarts help ik patiënten op individueel niveau door de best beschikbare mondzorg te leveren. Maar mijn interesse is veel breder en daarom ben ik ook klinisch docent. Verder vind ik maatschappelijke vraagstukken over (mond)gezondheid heel interessant, bijvoorbeeld over de effectiviteit van de (preventieve) mondzorg op populatieniveau. Zodoende volgde ik de master Epidemiologie aan de Vrije Universiteit, die ik in 2022 afrondde. De masterscriptie over tandartskosten en associaties met sociaal-demografische achtergrond van de Amsterdamse kinderen is inmiddels als eerste artikel van mijn promotieonderzoek gepubliceerd.

Waarom is juist dit onderwerp interessant om te onderzoeken?

Vaak wordt geconcludeerd dat als kinderen geen tandarts bezoeken zij ook een slechtere mondgezondheid hebben. Er is echter nog weinig bekend over de mogelijke samenhang tussen de frequentie van het tandartsbezoek van kinderen, de sociaal-demografische achtergrond en de status van de mondgezondheid gedurende de jeugdjaren op basis van epidemiologisch onderzoek.

(Fotograaf: Joost Hoving)

Wat zijn de belangrijkste onderzoeksvragen en -doelen?

De belangrijkste vragen zijn: heeft mondzorggebruik vóór de leeftijd van 4 jaar invloed op de mondzorg in de toekomst, hebben kinderen die frequent op controle gaan later minder (restauratieve) behandeling nodig, is er samenhang tussen preventieve mondzorg en het aantal restauraties in de jaren erna; en speelt de sociaal-demografische achtergrond van de kinderen hierbij een rol?

Hoe is het onderzoek opgezet?

Voor de onderzoeken heb ik beschikking over een dataset van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met de tandartskosten van alle kinderen in Amsterdam. Hierna wil ik de kosten gaan specificeren tot UPT-prestatiecodes om informatie te krijgen over het soort mondzorg dat is verleend. Het plan is om in het promotietraject ook een klinisch onderzoek uit te voeren waarmee de mondgezondheid van Amsterdamse kinderen in kaart wordt gebracht en waarmee geanalyseerd wordt of er samenhang is met het patroon van mondzorggebruik en met de sociaal-demografische achtergrond van de kinderen.

Wat is tot nu toe het grootste probleem waar je tegenaan bent gelopen?

Het werken met een grote dataset van het CBS  die alleen informatie over de tandartskosten omvat. De uitdaging is deze data beschikbaar te krijgen met de UPT-prestatiecodes. Hiervoor is medewerking nodig van Vektis en de zorgverzekeraars.

Op welke onderzoeksresultaten hoop je?

We hopen de patronen van mondzorggebruik in kaart te kunnen brengen en ook te identificeren wat de sociaal-demografische achtergrond is van kinderen die niet de tandarts bezoeken en of zij een hoger risico hebben op een slechtere mondgezondheid dan kinderen die wel naar de tandarts gaan. Vaststellen van patronen van mondzorggebruik en de hoogte van de tandartskosten in de jaren daarna is vanuit het oogpunt van doelmatigheid interessant: hoe kunnen we de beste mondzorg leveren tegen de laagste kosten?

Wat levert het op voor de mondzorg of de patiënt?

Met de resultaten van mijn promotieonderzoek hoop ik een bijdrage te leveren aan de individueel best passende mondzorg voor ieder kind en uiteindelijk minder cariës onder alle kinderen in Nederland!

Naar alle nieuwsberichten

Dit bericht delen op sociale media? Klik op de deelknop links in beeld en kies uit Facebook, Twitter of Linkedin.