Hersenen blijken zeer flexibel

Hersenonderzoekers uit Brazilië hebben ontdekt dat de hersenen van kinderen met 2 gescheiden hersenhelften (corpus callosum agenesie) nieuwe verbindingen ontwikkelen waardoor de 2 delen weer met elkaar communiceren. Volgens onderzoeker Fernanda Tovar-Moll komen dergelijke verbindingen niet voor in normale mensen. De bevindingen werden deze week gepubliceerd in PNAS.

In de jaren ’60 van de vorige eeuw werd bij mensen met ernstige epilepsie het corpus callosum doorgesneden om te voorkomen dat de epileptische aanvallen zich zouden verspreiden van de ene naar de andere hersenhelft. Het gevolg was echter dat wanneer de patiënt geblinddoekt met de linkerhand een object aanraakte niet kon vertellen wat het was. De rechterhersenhelft verwerkt namelijk de motorische prikkels van de linkerhand. Om onder woorden te kunnen brengen wat de linkerhand voelt, moet de rechterhelft de tastbare informatie die hij verwerkt, doorgeven aan de linkerhelft, waar het taalcentrum zit. Als diezelfde persoon met zijn rechterhand hetzelfde object aanraakte, kon hij het object wel benoemen want dan konden de signalen langs het taalcentrum in de linkerhersenhelft gaan.

Het is echter opvallend dat kinderen geboren zonder corpus callosum dergelijke testen foutloos kunnen uitvoeren, zodra ze oud genoeg waren om aan de testen deel te nemen. Het is duidelijk dat hun hersenhelften kunnen communiceren, maar niet hoe dat gebeurde.

Het Braziliaanse onderzoeksteam maakte MRI-scans van 6 vrijwilligers die geen of een zeer misvormd corpus callosum hebben terwijl ze benoemingstestjes deden. Daaruit bleek dat hun hersenen verbindingen tussen de 2 hersenhelften hebben ter compensatie van een ontbrekend corpus callosum. Tovar-Moll vermoedt dat die nieuwe verbindingen zich vormden toen de hersenen nog in ontwikkeling waren in de baarmoeder. Het corpus callosum vormt zich tijdens de tiende week van de zwangerschap, dus het is waarschijnlijk dat herbedrading in hetzelfde gebied kort daarna begint, zegt ze.

(Bron: NewScientist, 13 mei 2014)