IGZ: Kwaliteit mondzorg in verpleeghuizen is onvoldoende

Steeds meer ouderen beschikken tot op hoge leeftijd over een eigen gebit. Vaak hebben ze ook een implantaat of een geavanceerde gebitsprothese. Dat maakt de mondzorg complexer, zeker bij cliënten die minder goed duidelijk kunnen maken wat zij willen en voelen. Een goede mondgezondheid is belangrijk voor de gezondheid en de kwaliteit van leven van deze kwetsbare groep. Mondaandoeningen kunnen leiden tot fysieke klachten, pijn en gezondheidsverlies. De IGZ onderzocht daarom de kwaliteit van de mondzorg in 29 verpleeghuizen waar zij op basis van haar risicogestuurde toezicht twijfels had over de kwaliteit van de zorg. De bevindingen van dit onderzoek kunnen daarom niet een op een vertaald worden naar de mondzorg bij alle verpleeghuizen in Nederland.

Het is in de onderzochte verpleeghuizen slecht gesteld met de invoering en naleving van de Richtlijn Mondzorg. De meeste huizen hebben geen beleid voor mondgezondheid. Meer dan de helft van de medewerkers geeft aan onvoldoende kennis en vaardigheden te hebben op het gebied van mondzorg. In driekwart van de verpleeghuizen biedt het dossier van de cliënt geen goede informatie voor de dagelijkse mondzorg. De meeste bezochte verpleeghuizen stellen geen tandarts voor de cliënten beschikbaar of hebben geen contract afgesloten met een tandarts van buiten. In instellingen waar wel een tandarts behandelingen in het verpleeghuis verricht, zijn vaak geen of te weinig faciliteiten zoals een behandelkamer, materiaal of een tandartsassistente.

Het niet naleven van een richtlijn vergroot de risico’s op gezondheidsschade bij de cliënt. Zowel de inhoudelijk verantwoordelijke (de specialist ouderengeneeskundige) als de eindverantwoordelijke (het bestuur) hebben bij de bezochte verpleeghuizen onvoldoende hun verantwoordelijkheid genomen om te voldoen aan de voorwaarden voor goede mondzorg.

De inspectie vindt de bevindingen verontrustend. Van de 29 bezochte verpleeghuizen, moesten er 27 maatregelen treffen om de kwaliteit van de mondzorg op orde te krijgen. Bij 24 huizen was een herhalingsbezoek nodig. De IGZ verwacht dat alle verpleeghuizen die dit nog niet hebben gedaan, de Richtlijn Mondzorg op korte termijn invoeren. Daarnaast wil de inspectie dat de verpleeghuizen de kwaliteit van hun mondzorg jaarlijks zelf onderzoeken.

De IGZ brengt dit jaar nog vervolgbezoeken en volgt de voortgang van de verbeteringen bij de bezochte verpleeghuizen nauwlettend. Als dat nodig is, zal de inspectie handhavende maatregelen opleggen.

Bron: IGZ, 11 november 2014