Immuuntherapie zet koortslipvirus in om huidkanker te lijf te gaan

Het Antoni van Leeuwenhoek is een nieuwe immuuntherapie gestart, waarbij het herpes simplex virus wordt ingezet om melanoom te bestrijden.

De nieuwe immuuntherapie is al door alle testfases heen en is goedgekeurd door Amerikaanse en Europese geneesmiddelenautoriteiten. Uniek hierbij is dat het herpes simplex virus zo is aangepast dat het deze aandoening niet meer kan veroorzaken, maar wel kankercellen doodt. Als het virus lokaal in een melanoom wordt gespoten, gaat het zich in de kankercellen vermenigvuldigen. Zodra de cel helemaal vol virussen zit, spat deze uiteen en verspreiden de virussen zich naar de omliggende cellen. In gezonde cellen kan het virus zich niet vermenigvuldigen. Het valt dus, heel selectief, alleen de kanker aan. Verder is er een eiwit bij het virus ingebouwd dat afweercellen aantrekt. De gedachte hierachter is dat er lokaal een afweerreactie ontstaat, waarbij het immuunsysteem de kankercellen ook gaat aanvallen. Deze lokale aanpak is milder en de kans op brede bijwerkingen is een kleiner dan bij middelen die door het hele lichaam werken.

Het middel zal beschikbaar komen voor patiënten met lokale of regionale uitzaaiing van het melanoom in de huid, onderhuids of in lymfklieren, maar zonder uitzaaiingen in organen.

Per jaar krijgen zo'n 5.500 Nederlanders melanoom. Deze huidkanker is zeer agressief, omdat het gemakkelijk uitzaait en dan lastig te behandelen is. In 2015 stierven 825 mensen in ons land aan de gevolgen van deze kanker. De laatste jaren zijn er enkele totaal nieuwe behandelopties bijgekomen die het leven van patiënten met uitgezaaid melanoom kunnen verlengen, of hen soms zelfs genezen. Het gaat hierbij om perzonalized medicines die zich heel specifiek op genetische fouten in de tumor richten, en om immuuntherapieën, waarbij het afweersysteem van het eigen lichaam wordt aangespoord de kanker op te ruimen.

(Bron:AvL, 5 januari 2017)