In memoriam Charles Penning

Op 30 november 2021 overleed Charles Penning op 92-jarige leeftijd. Charles was van 1984 tot 2017 auteur van excerpten in het NTVT. Het vakgebied dat hij bestreek was de conserverende ofwel de restauratieve tandheelkunde in een periode waarin op dit gebied veel veranderde en de algemeen-practicus afscheid nam van amalgaam als vulmateriaal en de overstap maakte naar het in de verwerking veel ingewikkelder composiet. Charles vond dan ook dat iedere tandarts kennis hoort te hebben van de fysische, chemische en biologische eigenschappen van restauratieve materialen. Zijn excerpten besloegen vaak klinische evaluaties en waren zeer relevant voor de praktijkuitoefening. Drieëndertig jaar na zijn eerste excerpt verscheen in 2017 zijn laatste te weten zijn 940ste bijdrage, een recordaantal dat niet overtroffen zal worden.

Charles Penning rond zijn afscheid van het NTVT in 2017 (Foto: Kees Wollenstein)

Charles studeerde in 1955 af aan de Rijksuniversiteit Groningen en startte na zijn militaire dienstplicht een eigen praktijk in Voorburg. Daar leerde hij zijn latere echtgenote Ideke kennen met wie hij meer dan 60 jaar gehuwd is geweest.

Na 20 jaar praktijkvoering koos Charles in 1968 voor een aanstelling bij de tandheelkundige faculteit van de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam (nu Universiteit van Amsterdam). Zijn motivatie voor deze stap was zijn interesse voor het onderwijs en door het enthousiasme van zijn vriend en collega Harm Waalkens. Charles koos voor de conserverende tandheelkunde en ontwikkelde het onderwijs hierin. Twee principes stonden daarbij centraal: het onderwijs moest gebaseerd zijn op onderwijskundige principes en gestaafd door onderzoek wat we nu evidence based noemen (Charles liep wat dat betreft dus voor de troepen uit). Deze twee principes bleef hij zijn hele carrière trouw. Tevens bouwde hij in die jaren een fenomenaal archief van dia’s op die later nog jaren door zijn opvolgers gebruikt zouden worden en ten slotte werden opgenomen in vele PowerPointpresentaties. Literatuur hield hij zorgvuldig bij en hij verzamelde duizenden en duizenden kopieën van relevante onderzoeksartikelen die allemaal op dezelfde manier en met veel precisie opgeborgen werden in zijn archiefkasten. Je mocht ze lenen, maar wee je gebeente als je kopieën niet op de juiste wijze terugzette. In die periode werkte hij en zijn medeauteurs ook aan de eerste uitgave van een leerboek over de conserverende tandheelkunde. De officiële titel luidde ‘Prepareren en restaureren met plastische materialen’, maar iedereen noemde het ‘het Penningboek’. Voordat het gepubliceerd werd was er noeste arbeid verricht. Zorgvuldig samenstellend, geen referentie overslaand en eindeloos sleutelend aan goed Nederlands. Uren waren besteed aan enkele zinnen, vooral die van zijn medeauteurs, want van Charles zelf waren ze perfect. Maar Charles bleef altijd charmant en correct, dus niemand voelde zich betutteld. De eerste uitgave verscheen in 1984 en ruim na zijn pensionering zou hij nog de zesde uitgave (inmiddels getiteld ‘Cariëslaesies: diagnose en behandeling’) bewerken waarbij hij het stokje van hoofdredacteur doorgaf aan Guus van Strijp.

Tot de leeftijd van 88 jaar kwam Charles elke maand naar het ACTA om het literatuurarchief bij te werken. Dat deed hij heel systematisch: elke dag een schoon bureau waarop zijn schrijfbenodigdheden, een potlood, puntenslijper en gummetje, werden neergelegd. Zodra een uitgave was uitgekomen, hield hij per bladzijde bij welke nieuwe literatuur over de inhoud van die bladzijde verscheen. Alles werd tijdig en onderbouwd opgenomen in de volgende uitgave van het Penningboek, dat steeds meer cariologie ging bevatten.

Wij wensen Ideke en familie veel sterkte toe bij de verwerking van het verlies van Charles.

Peter van Amerongen, Cor van Loveren en Guus van Strijp

Klik hieronder voor het downloaden van de pdf van dit in memoriam
PDF-versie

Zie redactioneel in NTVT waarin zijn afscheid wordt belicht: klik hier.