In memoriam dr. Boudewijn Stegenga

Na een ziekbed van bijna een jaar is NTvT-redacteur dr. Boudewijn Stegenga op 27 oktober als gevolg van zijn ongeneeslijke ziekte overleden.

Boudewijn Stegenga startte in 1978 met de studie Tandheelkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Al in die tijd ontwikkelde hij zijn grote interesse voor de wetenschap en het onderwijs. Zo was hij tijdens zijn opleiding al student-assistent/docent tandheelkundige statistiek en tandheelkundige grootheden, en begeleidde hij preklinische en klinische practica. Op 18 december 1991 promoveerde Boudewijn cum laude op zijn onderzoek naar de problematiek van osteoartrose van het kaakgewricht en de ontwikkeling van instrumenten waarmee de diagnostische uitkomsten en therapeutische maatregelen het beste konden worden gemeten en geïnterpreteerd. De door hem ontwikkelde Mandibular Function Impairment Questionaire (MFIQ) wordt nog altijd als een standaard uitkomstinstrument gezien voor onderzoek naar het functioneren van de beweging van de kaak na een behandeling van een aandoening of beschadiging van het kaakgewricht.

Na zijn promotieonderzoek werd hij opgeleid tot mka-chirurg aan het UMCG. Na afronding van deze opleiding in 1996 ontwikkelde Boudewijn zich als staflid van dezelfde afdeling tot een nationaal en internationaal gerespecteerd specialist in de kaakgewrichtspathologie en de chronische aangezichtspijn in het bijzonder.

Hoewel Boudewijn een bètamens was, had hij een goed gevoel voor taal en kon op onnavolgbare wijze visiedocumenten en rapporten schrijven. Onder zijn supervisie als eindredacteur verscheen in 2000 het leerboek ‘Mondziekten & kaakchirurgie’ en in 2013 het ‘Handboek voor mondziekten kaak- en aangezichtschirurgie’. Het analytische vermogen van Boudewijn Stegenga, zijn vlotte pen en schrijfstijl waren onontbeerlijk om het boek van meerdere auteurs tot een geheel te maken. Zijn heldere wijze van formuleren en goede redactionele kwaliteiten heeft hij ook frequent ingezet voor het Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde, waar hij tussen 1992 en 1994 en van 2012 tot heden redacteur was. Als redacteur begeleidde hij 2 themanummers, te weten ‘Radiologie in de tandartspraktijk’ (1993) en ‘Pijn in de orofaciale regio’ (2016). Als auteur leverde hij zo’n 11 artikelen aan, en als coauteur was hij bij zeker 18 artikelen in het NTvT betrokken. In 1987 leverde de publicatie van het artikel ‘De mechanische betekenis van vorm en structuur van het kaakgewricht; de functie van de discus articularis’ (Ned Tijdschr Tandheelkd 1987; 94: 107-113) hem de Jaarprijs 1987 voor het beste artikel in de rubriek ‘Post academiam’ op.

Naast het onderzoek had Boudewijn Stegenga ook een grote voorliefde voor het opleiden van tandartsen en specialisten in de mka-chirurgie. Reden dat hij in 2004 besloot voor 50% uit het ziekenhuis te gaan en als docent te gaan werken aan het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde (CTM) van de Rijksuniversiteit Groningen. Tegelijkertijd werd hij vanuit de Stichting Bevordering Tandheelkundige Kennis (SBTK) benoemd tot bijzonder hoogleraar aan de RUG met als leeropdracht klinische epidemiologie in de tandheelkunde. Een opdracht die hij kon invullen omdat hij in 1999 zijn opleiding tot epidemioloog aan de Vrije Universiteit Amsterdam had afgerond en geregistreerd was als klinisch epidemioloog. Zijn functie als bijzonder hoogleraar heeft hij tot 2014 vervuld. Een periode waarin hij 9 promoties heeft begeleid.

Ondanks Boudewijns begaafdheid om nieuwe visies en noodzakelijke ontwikkelingen in de organisatie van de tandheelkunde in Groningen uit te denken en te verwoorden, bleven zijn hoogwaardige rapporten steken omdat zijn grote kwaliteiten op dit vlak door bestuurders niet goed werden begrepen en niet werden omarmt. Dit leidde bij hem tot grote ergernis en frustratie. Hoewel hij door de studenten op handen werd gedragen, bleek een compromis met de toenmalige bestuurders niet mogelijk. Daarom was Boudewijn vanaf 2013 weer voor 100% aangesteld als staflid bij de afdeling mka-chirurgie van het UMCG. Hij richtte zich volledig op zijn andere passie: de behandeling en zorg voor patiënten met chronische aangezichtspijn. Tevens bleef hij zich inzetten vanuit de afdeling voor het geven van onderwijs aan tandartsen en het opleiden van jonge AIOS.

Met zijn aanstelling als ‘smarttool builder’ in het nieuwe EPD-project van het UMCG in 2016-2017 kon Boudewijn zijn analytische talenten maximaal inzetten en genoot hij van de scholing die hij verzorgde voor medewerkers. Net voor het 'live' gaan van het nieuwe EPD eind vorig jaar kwam het harde gelag van zijn ziekte, waardoor hij nooit meer de uitkomsten van zijn inspanningen heeft kunnen meebeleven.

De afdeling mka-chirurgie van het UMCG verliest in Boudewijn Stegenga een zeer getalenteerd en gewaardeerd staflid en mka-chirurg, een bijzondere collega en een bijzonder mens. Ons medeleven gaat uit naar zijn echtgenote en kinderen.

(Prof. dr. Fred K.L. Spijkervet, voorzitter RvC NTvT; dr. Casper P. Bots, hoofdredacteur)