Is een suikertaks effectief?

Als er een ‘suikertaks’ op frisdrank wordt geheven, dan blijken de consumenten de suikerhoudende dranken te vervangen door frisdranken met een lager, onbelast suikergehalte. Dit blijkt uit 2 onderzoeken naar de effectiviteit van een suikertaks om de consumptie van suikerhoudende dranken te verminderen. In beide onderzoeken daalde de verkoop van suikerhoudende frisdrank, maar bleef de hoeveelheid verkochte frisdrank uiteindelijk gelijk.

In het eerste onderzoek keken Britse onderzoekers naar de veranderingen in aankopen van dranken en zoetigheden door huishoudens. De trends na de invoering van de suikertaks (april 2018) werden vergeleken met de trends voor de invoering van de Britse suikertaks. Er namen gemiddeld 22.183 huishoudens per week deel aan het onderzoek. Het bleek dat de hoeveelheid gekochte suikerhoudende frisdranken, met de hoogste belasting, daalde met 44,3%, dit komt overeen met 155 ml per huishouden per week. De hoeveelheid suiker in deze frisdranken daalde met 18 gram (45,9%). Wanneer er gekeken werd naar alle frisdranken dan veranderde de totale hoeveelheid gekochte dranken niet, maar nam de hoeveelheid suiker daarin wel af met 29,5 gram (9,8%) per huishouden.

In een vergelijkbaar Spaans onderzoek werd ook gekeken naar het effect van een in mei 2017 ingevoerde suikertaks op suikerhoudende frisdranken in Catalonië.  De onderzoekers vergeleken de maandelijkse aankopen van huishoudens in Catalonië met de rest van Spanje. In totaal namen er 884.843 huishoudens deel aan dit onderzoek. De resultaten toonden een vermindering van de aankopen van de belaste suikerhoudende frisdranken en een kleine toename van de aankopen van onbelaste dranken. Deze resultaten suggereren dat de huishoudens de belaste dranken hadden vervangen door (onbelaste) dranken met een lager suikergehalte. In totaal heeft de Catalaanse suikertaks geleid tot een vermindering van 2,2% op de hoeveelheid suiker die in dranken werd verkocht.

Het is bekend dat een hoge suikerconsumptie een belangrijke bijdrage levert aan een verhoogd risico op cariës, obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten. Elke neerwaartse trend in de consumptie van suiker en suikerhoudende frisdranken is belangrijk. Een combinatie van verschillende beleidsmaatregelen is waarschijnlijk nodig om de suikerinname aan te pakken.

  (Bron: Soc Sci Med, april 2021 & BMJ, 10 maart 2021)