Levert een eigen dentitie gezondheidswinst op?

Onder de loep! Mieke Bakker

Mieke H. Bakker is promovenda aan de Rijksuniversiteit Groningen en doet sinds 2016 onderzoek bij de afdeling Mondziekten-, Kaak- en Aangezichtschirurgie. Promotor van haar onderzoek is prof. dr. Anita Visser. De redactie van het NTVT stelde 7 vragen over het onderzoek.

Wat onderzoek je?
Binnen mijn promotieonderzoek onderzoeken we of er verschillen te zien zijn in de gezondheidsstatus tussen 3 groepen ouderen; namelijk ouderen met een eigen dentitie, met een conventionele gebitsprothese of een overkappingsprothese op implantaten. Dit is een vervolgonderzoek naar aanleiding van het onderzoek van dr. Arie Hoeksema waarbij naar voren kwam dat ouderen met een eigen dentitie of overkappingsprothese op implantaten een betere fysieke conditie, algemene gezondheid en kwaliteit van leven hadden dan ouderen met een conventionele gebitsprothese. We willen graag weten of dit een toevalsbevinding is, of dat deze verschillen daadwerkelijk aanwezig zijn.

Wat is je drijfveer om onderzoek te doen?
Voordat ik tandheelkunde ging studeren heb ik de studie Biomedische Wetenschappen afgerond. Door het werken in de algemene praktijk als tandarts en het doen van onderzoek als promovendus combineer ik mijn beide opleidingen. Vooral de afwisseling tussen het praktisch bezig zijn en daarnaast onderzoek doen om zo de academische kant van het vak ook uit te voeren, werkt voor mij perfect.

Waarom is juist dit onderwerp interessant om te onderzoeken?
Het aantal ouderen in onze maatschappij zal enorm toenemen en deze ouderen hebben vaak nog een eigen dentitie of een overkappingsprothese. Het is van belang om te weten of het behoud van eigen dentitie of het plaatsen van een overkappingsprothese bijdraagt aan een betere kwaliteit van leven en mogelijk ook gezondheidsvoordelen biedt, doordat er bijvoorbeeld een betere kauwfunctie is. Door daar meer inzicht in te krijgen kunnen we binnen de tandheelkunde meer onderbouwing en richting geven aan behandelkeuzes.

Wat zijn de belangrijkste hypothesen en onderzoeksvragen?
De belangrijkste onderzoeksvraag is of er gezondheidsverschillen zijn tussen ouderen met en zonder een eigen dentitie. Daarbij wordt vooral gelet op gezondheidsaspecten zoals chronische aandoeningen, medicijngebruik en zorggebruik. De hypothese is dat mensen met een eigen dentitie op de langere termijn gemiddeld een betere gezondheid hebben dan mensen met een gebitsprothese en dat mensen met een overkappingsprothese op implantaten beter af zijn dan mensen met een conventionele gebitsprothese. Daarnaast kijken we ook naar andere factoren, zoals pijnklachten en tandartsbezoek van thuiswonende ouderen, en hebben we speciale aandacht voor langetermijnresultaten (20 jaar) van kwetsbare ouderen met een overkappingsprothese.

Foto: Joost Hoving

Hoe is het onderzoek opgezet?
In dit onderzoek hebben we met verschillende groepen samengewerkt. Met het initiatief ‘SamenOud', dat zich richt op het welzijn van ouderen, hebben we onderzoek uitgevoerd naar ondervoeding, pijnklachten en tandartsbezoek van een grote groep thuiswonende ouderen in Groningen en Drenthe. De onderzoeken naar gezondheidsaspecten bij ouderen met verschillende orale status is uitgevoerd in samenwerking met Vektis. Door gebruik te maken van gedeclareerde zorg op nationaal niveau was het mogelijk om een big data-onderzoek te doen naar verschillen in gezondheid tussen ouderen met verschillende orale statussen. Tot slot hebben we een follow-uponderzoek gedaan naar overkappingsprothesen bij kwetsbare ouderen 20 jaar na plaatsing, een vervolg op de eerdere onderzoeken van dr. Kees Heijdenrijk en dr. Rutger Batenburg.

Wat is tot nu toe het grootste probleem waar je tegenaan bent gelopen?
De patiënten die ruim 20 jaar geleden als 60-plusser geïmplanteerd waren, zijn inmiddels allemaal ruim boven de 80 jaar oud. Het bleek al snel dat de groep in die periode flink was uitgedund, want een aanzienlijk deel van de patiënten was inmiddels overleden. Daarnaast bleek het verwerken en analyseren van data van meer dan 100.000 ouderen niet zo eenvoudig.

Op welke onderzoeksresultaten hoop je en wat levert dit op voor de mondzorg of de patiënt?
We hopen een antwoord te kunnen geven op de vraag of het inzetten op het behoud van een eigen dentitie en/of het plaatsen van implantaten ten behoeve van een overkappingsprothese uiteindelijk ook op de langere termijn gezondheidswinst zal opleveren. We hopen dat dit onderzoek ervoor zorgt dat mondzorgverleners hier meer inzicht in krijgen. Zeker nu er zoveel ouderen komen is het belangrijk om keuzes te kunnen maken op basis van wetenschappelijke kennis.

Het onderzoek van Mieke Bakker is mede mogelijk gemaakt dankzij de NTVT onderzoeksbeurs vanuit de Stichting Bevordering Tandheelkundige Kennis.