Longkanker straks vroeg te ontdekken met sputumtest

Longkanker is mogelijk al in een vroeg stadium te detecteren door opgehoest slijm te analyseren. Hierin zijn namelijk afwijkingen te vinden die samenhangen met kanker. Dit blijkt uit onderzoek van Jasmijn Hubers waarop zij 13 november 2014 promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Een test gebaseerd op dit principe zou de huidige belastende bronchoscopie overbodig kunnen maken. Op dit moment zijn er geen alternatieve methodes voorhanden om longkanker met grote zekerheid vast te stellen.

Hubers toont aan dat het mogelijk is om longkanker te detecteren door sputum (een mengsel van cellen en slijm uit de diepe luchtwegen) te analyseren. De patiënt kan dit relatief simpel ophoesten. Hubers: "In het sputum van longkankerpatiënten kunnen we met behulp van bepaalde stoffen, zogeheten markers, genetische afwijkingen vinden die ontstaan tijdens de ontwikkeling van longkanker." Hierbij is de duur van verzamelen van sputum van invloed; wanneer sputum gedurende 6 tot 9 dagen wordt verzameld, worden meer longkankerpatiënten gedetecteerd.

De marker die Hubers in haar onderzoek heeft getest, is in staat om 40% van de mensen met longkanker te detecteren (met slechts 4% fout-positieve uitslagen), maar dit is volgens de promovenda “te weinig om toe te passen; daarvoor hebben we nog meer verschillende markers nodig. Bij bepaalde patiënten is het echter niet mogelijk om een bronchoscopie uit te voeren, vanwege een slechte fysieke conditie of doordat de tumor aan de rand van de longen ligt. Voor die groep zou een test op basis van deze marker wel bruikbaar kunnen zijn."

Hubers wilde ook onderzoeken of de onderzochte markers ook in staat zijn om personen met het voorstadium van longkanker te detecteren. In een onderzoek met hoog-risico-individuen (zware rokers) vond ze echter dat deze stoffen niet kunnen worden gebruikt om een zeer vroeg stadium longkanker te ontdekken. Mogelijk zijn deze resultaten te verbeteren in een combinatie met de analyse van uitgeademde lucht door een elektronische neus (eNose).

(Bron: VUmc, 13 november 2014)