Mens is verdedigingsmechanisme tegen virussen kwijt
Lange tijd dacht men dat ook de gewervelde dieren, zoals de mens, net als planten en insecten een verdedigingsmechanisme in hun DNA hebben dat helpt virussen te onderdrukken. Onderzoekers van de KU Leuven hebben nu vastgesteld dat gewervelden dit mechanisme tijdens de evolutie zijn kwijtgeraakt.
De functies in DNA worden tot expressie gebracht via het RNA. Omgekeerd kan RNA interferentie (RNAi) ook de functie van een bepaald gen onderdrukken. Insecten en planten gebruiken dit RNAi-mechanisme om zich te wapenen tegen virussen en met wat hulp kunnen zij zelfs resistent worden gemaakt tegen bepaalde ziektes (genetische modificatie). Experimenten om ook mensen op gelijkaardige manier te beschermen, bleken echter zelden het gewenste effect te hebben. De Belgische onderzoekers toonden met onderzoek naar het Argonautproteïne, een eiwit dat een belangrijke rol speelt in het RNAi-proces, aan hoe dat komt.
Zij zagen dat Argonautproteïnen opgedeeld waren in 3 grote groepen met elk een specifieke biologische rol. “De AGO 2-groep staat in voor de verdediging tegen virussen. Deze AGO 2-groep vonden we echter niet terug bij de gewervelde dieren”, aldus onderzoeker Niels Wynant. “We vermoeden dat de AGO 2-groep steeds minder belangrijk werd voor gewervelden op het moment dat zij een secundair immuniteitssysteem gingen ontwikkelen, waarbij antilichamen en T-cellen het opnemen tegen virussen en niet de Argonautproteïnen.”
Vervolgens werd de snelheid waarmee de Argonaut-proteïnen evolueerden bekeken. “Argonauten die het opnemen tegen virussen moeten heel snel kunnen evolueren omdat ook de virussen zich steeds aanpassen,” aldus Niels Wynant. “Bij ongewervelden zagen we inderdaad dat de AGO 2-groep veel sneller evolueerde dan de AGO 1-groep. Bij gewervelde dieren zagen we geen snel evoluerende groep.” Deze resultaten kunnen verklaren waarom bepaald onderzoek rond ziektebestrijding wel succesvol is bij fruitvliegen of wormen, maar veel minder bij muizen of bij de mens.
(Bron: KULeuven, 23 augustus 2017)