Mishandeling, verwaarlozing of luiheid?

Kort geleden bespraken mijn collega en ik een terugkerend dilemma: ‘wat is nu precies mishandeling en wat niet?’ Een jongen bij wie 5 tanden uit zijn mond worden geslagen met een betonschaar vanwege zijn geaardheid, dat is een vrij duidelijk voorbeeld van mishandeling. Bij een kind dat onder de blauwe plekken en met een mond vol cariës in de behandelstoel gaat zitten, is mishandeling ook zeer aannemelijk. Maar hoe zit het met het meisje dat doordeweeks bij haar moeder woont en daar goed wordt verzorgd, maar elk weekend bij haar vader wordt volgestopt met snoep en haar tanden ter plekke helemaal niet poetst?

Haar moeder brengt haar naar de tandarts en die constateert diverse carieuze gebitselementen. Als het onderwerp mondhygiëne en voeding aan de orde komen, geven zowel moeder als dochter toe dat dit misgaat in de weekenden als het meisje bij haar vader is. Dit kind wordt dus in het weekend verwaarloosd.

Of deze casus wel of niet onder de noemer verwaarlozing valt, het zijn bijzonder lastige situaties om mee om te gaan. Wanneer maak je een melding van verwaarlozing? Waar maak je een melding? Hoe ga je met een situatie om waarbij de schuldige nooit in jouw behandelkamer aanwezig is? Zelf merk ik vaak dat ik de mondgezondheid, en ook de algemene gezondheid, van vooral kinderen belangrijker vind dan de ouders. Kinderen die blij opspringen uit de behandelstoel, terwijl ze enorm ontstoken tandvlees hebben, maar geen cariës, beseffen niet dat de aandoening het gevolg is van een slechte mondhygiëne. Ook de beschuldigende vinger van een ouder naar een kind omdat zoon of dochter te veel snoept is geen uitzondering, terwijl het snoepgoed thuis kennelijk voor het grijpen ligt.

In de tandheelkunde moeten wij onze patiënten en patiëntjes blijven motiveren om goed voor zichzelf en voor anderen te zorgen. Er is helaas nog een lange weg te gaan voordat dit mondzorggedrag bij iedereen is geïnternaliseerd. Ondertussen doen tandartsen hun best om ‘de gaten’ zoveel mogelijk te dichten…