Nascholingsdagen Cobijt in teken van syndroom van Down

Congresnieuws

Onder de titel ‘Down with a smile’ stond op 27 en 28 september tijdens de jaarlijkse Cobijt-nascholingsdagen het Down-syndroom centraal. Dit is het meest voorkomende syndroom in Nederland: jaarlijks worden tussen de 150 en 200 kinderen met dit syndroom geboren. De eerste spreker, kinderarts Michel Weijerman, ging in op het verhoogde risico dat mensen met Down hebben op allerlei medische aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, leukemie, coeliakie en infecties. Door een vertraagd metabolisme is het risico op obesitas verhoogd, maar moet bovendien medicatie in verlaagde dosering worden toegediend. Kno-arts Bas Pullens voegde hieraan toe dat zij ook een verhoogd risico op obstructief slaapapneusyndroom en gehoorproblemen hebben. Hoortoestellen worden vaak niet geaccepteerd, wat de taal- en spraakontwikkeling bemoeilijkt. Met behulp van filmfragmenten liet logopediste Wopke van Akkeren zien dat zij niet alleen aan de spraakontwikkeling werkt, maar ook probeert drinken uit een beker en kauwen van voedsel aan te leren. Bewustwording van speekselverlies en spierversterking van de lippen bevorderen de mondsluiting. Het uiteindelijke behandelresultaat is afhankelijk van persoonlijke factoren als cognitief niveau en ondersteuning door ouders of verzorgers.

Tandarts Hilde Bronkhorst vertelde dat gebitsslijtage bij mensen met Down 3 á 4 maal vaker voorkomt dan in de algemene bevolking. Oorzaken hiervan zijn frequenter knarsen, verhoogde reflux en mondademhaling. Om de progressie van de slijtage bij mensen met het Down-syndroom te monitoren is het beter om 3D-scans te maken dan dit te beoordelen op lichtfoto’s. Bovendien is de software van 3D-scanapparatuur in toenemende mate in staat het verschil met eerdere scans te visualiseren. Tandarts Stephanie Philippen adviseerde de aanwezigen om op 6-jarige leeftijd een panoramische röntgenopname te maken, zodat mogelijke eruptieproblemen vroegtijdig worden gesignaleerd en kunnen worden besproken met een orthodontist. Verder meldde zij dat bij gebitsslijtage de  aangetaste gebitselementen opgebouwd kunnen worden met composiet. Philippen stelde dat bij hevige gebitslijtage zouden eventueel botoxinjecties in de kauwspieren overwogen kunnen worden.

Greet Breugem-Krol vertelde op indrukwekkende wijze hoe haar 50-jarige zoon met Down getroffen werd door Alzheimer en hoe zij als ouder moest toezien dat alles wat haar zoon met heel veel moeite aan kennis en vaardigheden had verworven in korte tijd verloren ging. Vervolgens legde neurowetenschapper Alain Dekker uit waarom mensen met Down zo’n hoog risico lopen op Alzheimer. Bij Alzheimer is sprake van ophoping van amyloïd in de hersenen. Dit eiwit wordt aangemaakt door een gen op chromosoom 21. Doordat mensen met Down van dit chromosoom een exemplaar teveel bezitten is de productie van amyloïd verhoogd. De eerste dag werd afgesloten met een circusact van 2 clowns, van wie er een een jongeman met Down-syndroom was.

Op de tweede dag behandelden klinisch geneticus Guus Lachmeijer en Lidewij Henneman, hoogleraar patiëntenperspectief, de mogelijkheden van prenatale diagnostiek. Vanaf de tiende week van de zwangerschap wordt aan zwangeren de zogenoemde NIPT-test aangeboden. Hierbij wordt bloed van de zwangere vrouw afgenomen, waarin ook DNA afkomstig van de placenta aanwezig is. Met hulp van dit DNA kunnen chromosomale afwijkingen zoals Down bij de foetus worden aangetoond. Opvallend is dat in Nederland de deelname aan de NIPT veel lager is dan in de omringende landen. Mogelijk is dit het gevolg van een positievere houding ten opzichte van Down.

Irene IJpma en Karen van Huizen-van Oosten, medewerkers van zorginstelling Alliade, hadden 150 dossiers van patiënten met een verstandelijke beperking onderzocht. Het bleek dat tandsteen en tandplaque de meest frequent geregistreerde mondproblemen waren. Als laatste spreker maakte neuropsycholoog André Rietman de aanwezigen bewust van verschillende sensorische prikkelingen. Bij de helft van de mensen met het syndroom van Down is de sensorische gevoeligheid afwijkend. De tandartspraktijk kan hieraan worden aangepast door donkere gordijnen, achtergrondmuziek en behandelen met een hoofdlamp die direct in de mondholte schijnt.

Samenvattend kan gesteld worden dat Cobijt er opnieuw in is geslaagd een interessant symposium te organiseren waarbij 1 specifiek thema vanuit verschillende disciplines wordt belicht.

dr. Henk S. Brand, redacteur

(Beeld: Shutterstock)

Naar alle nieuwsberichten