Nieuw screeningsmoment op 17-jarige leeftijd voor derde molaar

Interview

Eind maart 2020 verscheen de nieuwe klinische praktijkrichtlijn ‘Derde molaar’ van het Kennisinstituut Mondzorg (KIMO). De richtlijn ‘Derde molaar’ is geïnitieerd door de Nederlandse Vereniging Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie (NVMKA). Naar aanleiding van het verschijnen van deze nieuwe richtlijn stelde het NTVT een aantal vragen aan dr. Hossein Ghaeminia, voorzitter van deze richtlijnontwikkelcommissie (ROC) en MKA-chirurg.

Wat was de aanleiding voor het maken van deze richtlijn?
De ‘Richtlijn geïmpacteerde, klachtenvrije derde molaar in de onderkaak’ uit 2000 was erg door de tijd ingehaald. Zowel vanwege nieuwe beschikbare informatie als vanwege de in de loop der tijd aangescherpte eisen aan een Evidence Based Richtlijn Ontwikkeling (EBRO)-richtlijn. Er was sprake van een grote diversiteit in beleid met betrekking tot de klachtenvrije derde molaar. Een eerste groep vond dat je een derde molaar in principe moest laten zitten. De tweede groep was veel gemakkelijker in het verwijderen deze molaar. Hierdoor was er behoefte aan duidelijkheid en uniformiteit gestoeld op bewijs. Mijn proefschrift uit 2017 ging over de derde molaar en daarom ben ik door de NVMKA gevraagd om voorzitter te worden van de werkgroep voor deze richtlijn.

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?
Voor het ontwikkelen van de richtlijn onder verantwoordelijkheid van de Nederlandse Vereniging voor Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurgie (NVMKA) is in 2017 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld. Deze werkgroep bestaat uit tandartsen, mka-chirurgen, een orthodontist, een parodontoloog en een methodoloog. Hierin zijn uitgangsvragen geformuleerd met betrekking tot de indicatiestelling, diagnostiek, behandeling en nazorg na verwijdering van derde molaren. De richtlijn is op een EBRO-wijze tot stand gekomen.

Kunt u de richtlijn kort samenvatten?
De richtlijn omvat uitgangsvragen met betrekking tot de indicatiestelling (wel of niet verwijderen van een klachtenvrije derde molaar), diagnostiek (wanneer is een panoramische röntgenopname en wanneer is een CBCT geïndiceerd), behandeling en nazorg. Door de vele uitgangsvragen is de richtlijn niet kort samen te vatten. Graag verwijs ik u hiervoor naar de samenvatting van de aanbevelingen.

In tegenstelling tot vorige richtlijn, is de nieuwe richtlijn op een EBRO wijze tot stand gekomen. Dat betekent dat de richtlijn volgens de meest actuele evidencebased- methode is ontwikkeld en daarmee een hogere mate van betrouwbaarheid heeft. Daarnaast bevat de richtlijn niet alleen aanbevelingen met betrekking tot de indicatiestelling, maar komen ook diagnostiek, behandeling en nazorg aan bod.

Waar moeten mondzorgkundigen vooral op letten?
Nieuw is dat rond de leeftijd van 17 jaar een screeningsmoment ingelast moet worden om de aanwezigheid, de positie en angulatie van de derde molaar te beoordelen. Een verlengde bitewing-opname is hiervoor in eerste instantie aanvaardbaar. Indien de patiënt een geïmpacteerde derde molaar met een mesiale of horizontale angulatie heeft, is preventieve verwijdering voor de leeftijd van 18 jaar aangewezen. Vergeet dus niet om rond de leeftijd van 17 een bitewing-opname te vervaardigen!

Wat verwacht u dat de richtlijn gaat veranderen in de zorg zoals die nu al geleverd wordt?
Ik verwacht dat de totale complicatieverhouding zal afnemen: derde molaren die een laag risico hebben op problemen zullen vaker in situ blijven. Derde molaren die een verhoogd risico op problemen geven, worden op jongere leeftijd verwijderd. Hierdoor zal naar verwachting schade aan de nervus alveolaris inferior en schade aan aangrenzende tweede molaar worden gereduceerd. Een ander belangrijk aspect is dat er meer uniformiteit ontstaat in het beleid tussen tandartsen, orthodontisten en mka-chirurgen.

De volledige richtlijn vindt u hier.
De samenvatting van de richtlijn vindt u hier.
De patiënteninformatie vindt u hier.

Leestip: Ghaeminia promoveerde in juni 2017 op het onderwerp ‘Klachtenvrije derde molaren’ en bundelde zijn conclusies in een folder:
- https://www.ntvt.nl/nieuws/promotie-h-ghaeminia
- https://www.ntvt.nl/nieuws/nieuwe-folder-over-verwijderen-derde-molaren-voor-clinici