Onder de loep! J. van der Geer

Joyce van der Geer is promovenda aan de Rijksuniversiteit Groningen en doet sinds 1 maart 2016 onderzoek bij de afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en de afdeling Revalidatiegeneeskunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Promotor van haar onderzoek is prof. dr. P.U. Dijkstra en prof. dr. J.L.N. Roodenburg begeleidt het onderzoek als copromotor. De redactie van het Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde stelde 8 vragen over het onderzoek.

Wat onderzoek je?

Mijn onderzoek richt zich op trismus, een beperkte mondopening, bij patiënten die behandeld zijn voor hoofd- halskanker met chirurgie, radiotherapie, chemotherapie of een combinatie hiervan. Ik onderzoek bij welke mondopening patiënten dit als beperkt ervaren, welke factoren meespelen bij het ontwikkelen van trismus en hoe trismus te behandelen is.

Wat is je drijfveer om onderzoek te doen?

Ik wil patiënten kunnen helpen op de best mogelijke manier, met evidencebased onderzoek als basis voor klinische besluitvorming. Mijn promotieonderzoek zie ik als een opleidingstraject voor het interpreteren van onderzoek, het uitvoeren van onderzoek en het trekken van de juiste conclusies op basis van de gevonden resultaten. Die kennis is nodig om tot wetenschappelijk gefundeerde behandelbeslissingen te kunnen komen.

Waarom is juist dit onderwerp interessant om te onderzoeken?

Trismus kan de kwaliteit van leven van deze patiënten beïnvloeden. Dagelijkse activiteiten, zoals lachen, gapen en eten worden opeens veel moeilijker. Ook tandartsen en mka-chirurgen ervaren problemen bij het uitvoeren van controles en behandelingen, omdat de mondopening beperkt is. Als er een mogelijkheid is om trismus te voor­komen of te behandelen, dan wordt het voor deze patiënten gemakkelijker om deze dagelijkse activiteiten weer uit te voeren en wordt het voor tandartsen en mka-chirurgen gemakkelijker om controles en behandelingen te verrichten.

Wat zijn de belangrijkste hypothesen en onderzoeksvragen?

De belangrijkste onderzoeksvragen zijn: Bij welke mondopening wordt de mondopening als beperkt ervaren? Wat zijn de risico­factoren voor het ontwikkelen van trismus? Wat is de meest ­effectieve behandeling voor het vergroten van de mondopening?

Hoe is het onderzoek opgezet?

Bij patiënten met hoofd-halskanker is de mondopening gemeten en is gevraagd of zij deze mondopening als beperkt ervaren. Aan de hand van ‘Receiver Operating Characteristic Curves’, waarin grafisch de samenhang tussen sensitiviteit en specificiteit wordt weergegeven, wordt bepaald bij welke mondopening patiënten dit als beperkt ervaren. Met de uitkomst hiervan kan een behandelaar inzicht krijgen of er eventueel voorzorgsmaatregelen moeten worden getroffen om trismus te voorkomen.

Daarnaast wordt met behulp van een logistische regressieanalyse onderzocht welke patiënt-, tumor-, en behandelkarakteristieken van invloed zijn op het ontwikkelen van trismus. Aan de hand van deze karakteristieken, wordt een voorspelmodel gemaakt om te bepalen welke patiënten een hoog risico hebben op het ontwikkelen van trismus.

In een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek zullen ten slotte 2 rekapparaten worden vergeleken wat betreft effectiviteit in het vergroten van de mondopening. Beide rekapparaten lijken hierbij effectief, maar welk van de 2 het meest effectief is, is op dit moment nog niet bekend.

Wat is tot nu toe het grootste probleem waar je tegenaan bent gelopen?

Om de rekapparaten aan te kunnen schaffen was geld nodig. Deze rekapparaten zijn namelijk niet goedkoop. Gelukkig is, na vele aanvragen geschreven te hebben, subsidie verkregen en kan het onderzoek worden uitgevoerd.

Op welke onderzoeksresultaten hoop je?

Het zou natuurlijk het allermooiste zijn als een van de rekapparaten zeer effectief blijkt te zijn in het vergroten van de mondopening en trismus met dit apparaat kan worden verholpen.

Wat levert dit onderzoek voor de tandheelkunde, de patiënt of de mondzorgverlener op?

Als het mogelijk is om de mondopening te vergroten of een beperkte mondopening te voorkomen, dan wordt het voor de patiënt weer mogelijk dagelijkse activiteiten gemakkelijker uit te voeren en kan kwaliteit van leven verbeteren. Tandheelkundige zorg en oncologische follow-up zullen dan ook gemakkelijker worden.