Openlijk geven van placebo’s helpt ook

Placebo’s die zonder verhulling worden toegediend, zogenoemde open label placebo’s, en dubbelblinde placebo’s hebben vergelijkbare effecten die niet significant verschillen. Patiënten met het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) die behandeld werden met open label placebo's rapporteerden klinisch betekenisvolle verbeteringen in hun symptomen die significant groter waren dan bij behandeling zonder placebo. 

Aangenomen werd dat de blindering van behandeling noodzakelijk is om placebo’s effect te laten hebben. Onlangs hebben onderzoekers ontdekt dat het geven van open label placebo's ook effectief kan zijn bij bepaalde andere aandoeningen, zoals bij chronische lage rugpijn (Pain 2016; 157: 2766-2772) en opvliegers tijdens de menopauze (Sci Rep 2020; 10: 20090). Het doel van dit onderzoek was te bepalen of behandeling met een open label placebo superieur is aan geen placebo bij patiënten met PDS en of de werkzaamheid van open label placebo vergelijkbaar is met dubbelblinde placebo's. Er werden 262 patiënten gerandomiseerd naar de 3 groepen (open label, dubbelblinde en geen placebo) voor een periode van 6 weken.  

Gemiddeld verbeterden de symptomen significant meer in de open label-placebogroep dan in de groep die geen placebo kreeg. Er werd geen significant verschil gevonden tussen de open label- en dubbelblinde placebogroepen. Een mogelijke verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat open label placebo's de neurale signalering van pijn en stress verminderen. Deze resultaten suggereren dat blindering misschien niet altijd nodig is om een placebo toch effectief te laten zijn. Een open label placebo zou een mogelijke rol kunnen spelen bij de behandeling van patiënten met refractair PDS.   

In andere onderzoeken bleek het geven van een open label placebo ook te werken na een wervelkolomoperatie (Pain 2021; 162: 1828-1839), bij vermoeidheid bij overlevenden van kanker (Support Care Cancer 2019; 27: 2179-2187), allergische rhinitis (PLoS One 2018; 13: e0192758), faalangst en zelfmanagement (Sci Rep 2019; 9: 13317), en bij een depressieve stoornis (Psychother Psychosom 2012; 81: 312-314). 

 (Bron: Pain, 12 februari 2021)