Pest kan opnieuw toeslaan

Zowel in de zesde als in de veertiende eeuw was de builenpest verantwoordelijk voor een zeer groot aantal slachtoffers. In een onderzoek is nagegaan of er een verband is tussen deze 2 panepidemiën. De onderzoekers verzamelden daarvoor hele kleine DNA-fragmenten van 2 slachtoffers van de pest in de zesde eeuw. Aan de hand daarvan reconstrueerden ze het genoom van de pest en vergeleken het met het genoom van de pest in de Middeleeuwen en met een derde pandemie die zich aan het eind van de negentiende eeuw vanuit Hong Kong verspreidde.

Uit het onderzoek blijkt dat de 3 pandemieën werden veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis, maar dat het om verschillende stammen van deze bacterie ging. De stam die in de zesde eeuw toesloeg was evolutionair gezien ‘doodlopend, in tegenstelling tot de stammen van de latere pandemieën . Het uitsterven van de stam uit de zesde eeuw zou er mee te maken kunnen hebben dat menselijke bevolkingsgroepen zo zijn geëvolueerd dat ze minder vatbaar zijn geworden, of dat veranderingen in het klimaat hebben geleid tot omstandigheden waarin de bacterie minder goed in het wild kan overleven.

Waarschijnlijk werd de pandemie uit de negentiende eeuw veroorzaakt door een afstammeling van de stam die de Zwarte Dood in de veertiende eeuw veroorzaakte. Die afstammeling was vele malen succesvoller dan de ten dode opgeschreven stam uit de zesde eeuw.

De onderzoekers waarschuwen in hun bijdrage in The Lancet Infectious Diseases dat een pandemie, veroorzaakt door een stam van Yersinia pestis, nog steeds tot de mogelijkheden behoort.

(Bron: RTL Nieuws, 28 januari 2014)