Prepareren? Cementeren!
De Nederlandse Vereniging van Tandartsen heeft onder de titel 'Prepareren? Cementeren!' een serie lezingen georganiseerd over het restaureren van gebitselementen met minimale biologische schade. De serie loopt van 8 september tot en met 26 november 2014.
Marco Gresnigt presenteerde de keramische restauratie als oplossing wanneer veel weefsel verloren is gegaan. Keramiek is sterk zolang het goed verlijmd is op de ondergrond. Een specifieke preparatievorm is er niet. Slechts het aangetaste weefsel moet worden verwijderd en er is een rechte schouder of chamfer in glazuur nodig. Prepareren moet onder rubberdam, en het plaatsen van de restauratie gaat later ook onder rubberdam. Voor het aanleggen van rubberdam bestaan diverse trucjes, bijvoorbeeld met teflontape. Hierover is veel te vinden op internet (onder andere op Styleitaliano.org en YouTube).
Een belangrijke schakel in het adhesieve proces is de 'immediate dentine sealing'. Die verhoogt de retentie met een factor 5 ten opzichte van het pas bij het plaatsen toepassen van de bondingprocedure. Meteen na het prepareren wordt het dentine met een primer en bonding behandeld en daarover komt nog een laagje flowable composiet. Later, bij het plaatsen, wordt de immediate sealant gezandstraald met silica, dan gesilaniseerd en daarna worden de bonding en het composietcement aangebracht. De retentie van een keramische restauratie is dus op zijn best even goed als bij een gewone composietrestauratie die met een primer en bonding wordt vastgezet (!).
Cees Kreulen gaf een overzicht van de etsbruggen zoals die in Nijmegen worden gemaakt. Na 5 jaar zit ongeveer 75% nog vast, maar dat kan beter met een retentieve preparatievorm. Door maximale omvatting van het pijlerelement en het creëren van parallelle wanden en groeven heeft de etsbrug zelfs zonder composietcement al een goede retentie. Met een goed composietcement overleeft na 4 jaar meer dan 90% van deze metalen etsbruggen. De vezelversterkte etsbruggen eisen een vergelijkbare preparatietechniek. De uitbreiding van de retentieve delen kan soms ook over de buccale vlakken van de pijlerelementen. Daarbij is de overleving na 5 jaar 80%. Keramische (tweedelige) etsbruggen lijken een betere overleving te hebben, maar betrouwbare cijfers ontbreken nog.
De tandtechnicus Patrick Oosterwijk belichtte de toekomst van de tandtechniek. In het tandtechnisch laboratorium worden werktafels vervangen door bureaus met computermonitors. De uitfreestechniek wordt verdrongen door de printtechniek. Met een laser kunnen zelfs titanium frameprothesen worden geprint. Bij de toepassing van (volledige) zirkoniumdioxidekronen blijft het opletten. Zirkoniumdioxide is niet goed adhesief te bevestigen en het moet na beslijpen opnieuw geglansd worden, anders zal het sterk verzwakken en abrasief zijn voor de antagonisten. De breuk van het op zirkoniumdioxide opgebakken porselein is grotendeels bezworen, maar de sterkte van het opgebakken porselein is 90 Mpa, terwijl het lithiumdisilicaat (onder meer e.max) 400 Mpa haalt. Voor zwaar belaste plaatsen is goud een optie.