Promotie M.M.L. van Rijen

Patiënten die een hoog-risico-ingreep moeten ondergaan zouden preventief via een neuszalf een antibioticum moeten krijgen tegen een stafylokokkeninfectie, veroorzaakt door hun eigen bacteriën. Dit zou het aantal sterfgevallen verminderen en de behandelkosten aanzienlijk verlagen. Dat blijkt uit onderzoek van Miranda van Rijen die op 19 september 2014 promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam op het proefschrift ‘Staphylococcus aureus epidemiology and control: current challenges and costs analyses’. Promotoren waren prof. dr. J.A.J.W. Kluytmans en prof. dr. C.M.J.E. Vandenbroucke-Grauls.

Staphylococcus aureus is een gewone huidbacterie die bij een derde van de mensen voorkomt. Als de huidbarrière echter wordt doorbroken, zoals bij een operatie, kan deze bacterie infecties veroorzaken. Besmetting hiermee is vooral gevaarlijk voor mensen met een verminderde weerstand. Een deel van deze bacteriën (de MRSA, methicilline resistente Staphylococcus aureu) is ongevoelig voor de gangbare antibiotica.

Van Rijen concludeert dat het Nederlandse preventieve MRSA-beleid tot op heden goed en kosteneffectief werkt. Een bedreiging voor dit beleid is echter de MRSA van onbekende bron omdat bij opname niet standaard wordt gescreend op MRSA, waardoor verspreiding kan plaatsvinden.

Een probleem ligt bij de postoperatieve wondinfecties veroorzaakt door Staphylococcus aureus. Een literatuuronderzoek van Van Rijen lat zien dat patiënten die drager zijn van deze bacterie en rondom de operatie worden behandeld met een antibiotische neuszalf minder vaak (reductie van 45%) een infectie veroorzaakt door Staphylococcus aureus ontwikkelen. Om de patiëntveiligheid te verbeteren moet Nederland voor zowel de gevoelige als ongevoelige Staphylococcus aureus een beleid implementeren met een focus op kwetsbare patiënten in zorginstellingen.

De resultaten van het promotieonderzoek hebben bijgedragen aan aanpassingen van nationale MRSA-richtlijnen en worden op dit moment meegenomen in de ontwikkeling van een internationale richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie over de preventie van postoperatieve wondinfecties.