Promotie R. Jalali: Genmutaties in transporteiwitten veroorzaken verzuring en hypermineralisatie tandglazuur

Rozita Jalali richtte zich in haar promotieonderzoek op de regulatie van de pH door ameloblasten gedurende de ontwikkeling van tandglazuur. Vorming van hydroxyapatietkristallen tijdens de mineralisatie van het tandglazuur maakt protonen (H+) vrij. Zonder verdere ingreep zouden deze protonen de glazuurmatrix geleidelijk aan verzuren hetgeen verdere kristalvorming remt en uiteindelijk leidt tot hypomineralisatie van glazuur. Een voorbeeld hiervan is te zien bij patiënten met taaislijmziekte (cystic fibrosis); door mutatie in chloride kanalen zijn de ameloblasten minder goed in staat bicarboanaat te transporteren. Jalali onderzocht de hypothese dat ameloblasten bicarbonaat uitscheiden om het zuur te bufferen. Tevens werd de hypothese getest dat het ontstaan van glazuurfluorosis is geassocieerd met vorming van protonen die ontoereikend geneutraliseerd worden tijdens de tandglazuurontwikkeling.

Jalali kon in muizen vaststellen dat ameloblasten gebruikmaken van verschillende typen transporteiwitten die bicarbonaatbuffer kunnen opnemen uit weefselvloeistof en transporteren naar het vormend glazuur. Genmutaties in sommige van deze transporteiwitten veroorzaakten verzuring en  hypomineralisatie van glazuur. Jalali’s onderzoek leverde tevens een completer model op voor het transport van  ionen als Na+, K+ en bicarbonaat naar en uit de glazuurmatrix.

Op 11 december 2017 promoveerde Rozita Jalali aan de Vrije Universiteit Amsterdam op haar proefschrift ‘Regulation of pH during enamel development: implication for understanding the mechanism underlying enamel hypomineralization’. Promotoren waren prof. dr. V. Everts en prof. dr. S. Gibbs. Copromotor was dr. A.L.J.J. Bronckers.