Publicatiebias

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, heeft ‘negatief’ onderzoek net zoveel kans op publicatie als ‘positief’ onderzoek, schrijven onderzoekers in PLOS one.

Publicatiebias (het selectief publiceren van gegevens) wordt soms toegeschreven aan onderzoekers en sponsors die onderzoek met negatieve resultaten niet opsturen naar tijdschriften, maar selectieve publicatie kan ook optreden nadat artikelen zijn ingediend bij tijdschriften.

In het onderzoek werd gekeken naar de invloed van studieresultaten (positief of negatief) op de beslissing van tijdschriftredacties om de resultaten van geneesmiddelonderzoek te publiceren. Ook werd onderzocht of het percentage van onderzoek met positieve resultaten verschilde per onderzoekssponsor en of sponsoring van invloed was op de kans op publicatie.

Voor het onderzoek werden manuscripten geïnventariseerd die tussen januari 2010 en april 2012 voor publicatie werden aangeboden aan 8 tijdschriften. De manuscripten met resultaten van gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek naar de werking van geneesmiddelen werden geselecteerd (472 artikelen), wat 3% van de in totaal bijna 16.000 ingediende manuscripten opleverde. Een vijfde van de aangeboden geneesmiddelenstudies (98 artikelen) werd uiteindelijk gepubliceerd. Van de ingediende manuscripten hadden er 287 (60,8%) positieve resultaten en 185 (39,2%) negatieve resultaten. Negatieve onderzoeken hadden een even grote kans op publicatie als positieve onderzoeken.

Voor de financiering werd een onderscheid gemaakt tussen niet-industrie, door industrie ondersteunde en door industrie gesponsord onderzoek. Onderzoek gesponsord door de industrie lijkt een grotere kans op publicatie te hebben dan onderzoek waar de industrie helemaal geen bemoeienis mee heeft.

“Aangezien de 8 vakbladen de onderzoeken met een positieve uitkomst niet vaker publiceerden dan de onderzoeken met een negatieve uitkomst, treedt de publicatiebias die vaak wordt gesignaleerd misschien vooral op vóór het indienen van de manuscripten en spelen de onderzoekers daarin zelf een grotere rol dan de redacties van de medische vakbladen”, aldus de onderzoekers.

Bron: PLOS one, 12 augustus 2014