Slaap beïnvloedt het microbioom van orale biofilms

Het orale microbioom op verschillende locaties in de mond verandert tijdens de slaap. Zo blijken Prevotella en Corynebacterium na het ontwaken in relatieve hogere aantallen aanwezig te zijn, terwijl de aantallen Rothia-soorten verschilden, afhankelijk van de locatie in de mond. Dit blijkt uit de resultaten van Japans onderzoek dat onlangs in PlosOne verscheen.

Van speeksel is bekend dat de speekselvloed tijdens de slaap zeer sterkt verminderd. Bij het ontwaken is het aantal bacteriën in speeksel het hoogst omdat het aantal snel toeneemt tijdens de slaap. Daarom wordt door mondzorgverleners aan patiënten aanbevolen om voor het slapengaan de tanden te poetsen. Dit advies is gebaseerd op de kennis over speekselvloed en het aantal bacteriën, maar er wordt geen rekening gehouden met de samenstelling van het microbioom.

De onderzoekers hebben eerder al in een in situ-model aangetoond dat het aantal biofilmvormende bacteriën in de periode voor en na het slapen niet significant veranderde, maar dat Prevotella en Fusobacterum relatief meer aanwezig waren bij het ontwaken dan gedurende de dag. Nu waren ze benieuwd of het microbioom van orale biofilms ook verandert tijdens de slaap. Voor dit onderzoek maakten zij gebruik van 16S rRNA-gensequentieanalyse om veranderingen in het microbioom van biofilms op verschillende locaties in de mond voor en na de slaap te onderzoeken. Er werden van 10 gezonde proefpersonen biofilms verzameld vóór en na de slaap. Zeven dagen en 24 uur voorafgaand aan het experiment ondergingen de proefpersonen professionele gebitsreiniging. Na de tweede reiniging poetsten ze zelf hun gebit niet meer. Allen sliepen 8 uur. De locaties waar de biofilm werd verzameld waren: het mondslijmvlies, het harde gehemelte, het dorsum van de tong, het tandvlees, het tandoppervlak en speeksel. Na slaap bleek dat Prevotella en Corynebacterium in een hogere relatieve overvloed bij het ontwaken aanwezig waren in de gehele mond dan voor het slapen, terwijl fluctuaties in Rothia-niveaus afhankelijk van de locatie verschilden. De onderzoekers concludeerden dat het microbioom op verschillende locaties in de mondholte wordt beïnvloed door slaap en veranderingen in de microbioomsamenstelling afhankelijk zijn van kenmerken van de oppervlakken waarop orale biofilms worden gevormd.

 (Bron: PlosOne, 9 december 2022)