Stamcel herstelt beschadigde speekselklier na bestraling

Onderzoekers hebben een door bestraling beschadigde speekselklier in een muis laten herstellen met behulp van menselijke stamcellen. Hiermee komt de ontwikkeling van stamceltherapie voor patiënten met een droge mond na radiotherapie in het hoofd-halsgebied dichterbij. Deze bevindingen werden recent gepubliceerd in het tijdschrift Stem Cells (Epub ahead of print 16 Feb 2016).

In Nederland wordt jaarlijks bij zo’n 2.500 patiënten een tumor in het hoofdhalsgebied vastgesteld. Bij 40% van de patiënten die hiervoor radiotherapie ondergaan, functioneren de speekselklieren daarna niet meer goed, waardoor ze altijd last hebben van een droge mond. Dit heeft grote invloed op de levenskwaliteit van deze patiënten. Spreken en gewoon eten is bijna niet mogelijk en er kan ernstig tandbederf optreden.

Een mogelijke oplossing hiervoor is een behandeling met stamcellen. Deze cellen zijn in staat om zich te ontwikkelen tot verschillende typen lichaamscellen. Volwassen speekselklierstamcellen kunnen de schade aan een speekselklier na radiotherapie herstellen. Hiervoor moeten de stamcellen vóór de behandeling uit de speekselklier worden gehaald en daarna worden teruggeplaatst in de speekselklier, zodat de stamcellen de speekselklier kunnen herstellen.

De onderzoekers slaagden erin stamcellen te isoleren uit een menselijke speekselklier, deze op te kweken in het laboratorium en te laten vermeerderen, en vervolgens terug te plaatsen in de bestraalde speekselklier van een muis. Na transplantatie van de stamcellen in de muis, herstelde de speekselproductie en verbeterde het herstellende vermogen van de bestraalde speekselklieren.

Het duurt nog wel een paar jaar voordat stamceltherapie beschikbaar is voor patiënten, maar met deze ontdekking is een belangrijke stap gezet naar klinische toepassing.

(Bron: UMCG, 19 februari 2016)