Symposium en inauguratie Nico de Vries
Ter gelegenheid van de benoeming van kno-arts Nico de Vries tot hoogleraar tandheelkundige slaapgeneeskunde aan het ACTA/UvA werd op 20 mei 2016 een symposium gehouden over obstructieve slaapapneu (OSA). De Vries geniet wereldwijde bekendheid op dat gebied en daarom was het niet verwonderlijk dat de sprekers afkomstig waren uit binnen-en buitenland.
OSA is een nog altijd ondergediagnosticeerd probleem dat meer impact heeft dan men meestal beseft. Mensen met OSA(-symptomen) kunnen moe en overmatig slaperig zijn, waardoor ze niet goed functioneren. De standaardtherapie is de in 1980 geïntroduceerde neuskap waardoor lucht in de luchtpijp wordt geblazen om de luchtweg open te houden (Continuous Positive Airway Pressure, CPAP). Het intraorale mandibulair repositieapparaat (MRA) is de laatste 10 jaar aan een flinke opmars bezig, vooral in Nederland dat in de tamelijk unieke positie verkeert dat deze voorziening - net als de CPAP - in de basisverzekering is opgenomen. Het MRA houdt gedurende de nacht de onderkaak in een proale positie en houdt zo de ademweg vrij. Daarnaast is recent de slaappositietrainer op de markt gekomen, een apparaatje dat in samenwerking met de TU Delft is ontwikkeld en dat een trilling geeft als men op de rug ligt, zodat men met zachte drang wordt gemaand op de zij te slapen, een positie waarin apneus meestal minder voorkomen. Aan al deze apparaten is men veelal levenslang gebonden, reden waarom wordt gezocht naar definitieve oplossingen.
Soms is verkleining van het achterste deel van de tong een oplossing. Getoond werd hoe dit in Italië met een Da Vinci-operatierobot wordt gedaan. Ook de bimaxillaire osteotomie is een succesvolle behandeloptie, die bovendien bij een retrognatie het profiel aanzienlijk kan verbeteren. Een tamelijk nieuwe techniek werd door De Vries zelf gepresenteerd: een sensor die de nervus hypoglossus aanstuurt bij dreigende collaps van de tong. Daardoor komt de tong naar voren. De sensor en de bijbehorende draden worden operatief ingebracht.
Na al deze praktische oplossingen voor OSA daagde tot slot prof. David White (Harvard) de aanwezigen uit te zoeken naar de diepere achtergronden van OSA. Waarom kunnen sommige mensen tijdens de slaap hun ademweg niet net als overdag met spieren openhouden en anderen wel? Waarom worden sommige mensen al bij een lichte obstructie van hun ademweg wakker uit hun verkwikkende diepe slaap en anderen niet? Kun je dat met medicatie beïnvloeden?
Dit symposium maakte duidelijk dat er veel gebeurt op het gebied van OSA. Gelukkig, want het is een ‘afwijking’ met soms ingrijpende maatschappelijke gevolgen, waar onderzoekers, medici en ook verzekeraars niet meer omheen kunnen.
Voor de inaugurele rede van Nico de Vries was een overweldigende belangstelling. In begrijpelijke woorden en met lichtbeelden gaf hij het belang van het onderwerp OSA aan. Toen hij begon met de vraag hoe de wereld eruit zou hebben gezien als Napoleon een CPAP had gehad, had hij zijn publiek al meteen gewonnen.