Toegankelijker maken van mondzorg voor sociaal kwetsbare groepen

Onder de loep! Sehida Begovic

Sehida Begovic is promovenda aan de Universiteit van Amsterdam en doet sinds 1 maart 2022 onderzoek bij de afdeling Maatschappij en Mondgezondheid. Promotoren van haar onderzoek zijn prof. dr. Katarina Jerković-Ćosić en prof. dr. Monique van der Veen. Dr. Michiel van der Linden begeleidt het onderzoek als copromotor. NTVT stelde Sehida 7 vragen over haar onderzoek.

Wat onderzoek je?

Binnen de Europese Unie blijkt mondzorg van alle vormen van zorg het vaakst uit- of afgesteld te worden wegens financiële reden. Steeds meer Nederlanders die in armoede of kwetsbare omstandigheden leven, hebben moeite de mondzorg te bekostigen, terwijl zij deze zorg vaak het hardst nodig hebben. Mijn promotieonderzoek is gericht op het verbeteren van toegang tot betaalbare mondzorg, met een focus op de behoeften van mensen met een sociaaleconomische of -maatschappelijke achterstand. Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is het voeren van een constructieve dialoog met belanghebbenden, waaronder burgers, ervaringsdeskundigen, mondzorgverleners, sociaal- en welzijnswerkers, beleidsmakers en zorgverzekeraars. Binnen dit interactieve kader bepalen de burgers zelf de prioriteit en stellen ze zelf oplossingen voor. Hun unieke perspectieven en wensen spelen een cruciale rol bij het vormgeven van het onderzoek. Een groot onderdeel van dit onderzoek vindt plaats binnen het Europese DELIVER-project (DELiberative ImproVEment of oRal care quality).

Wat is je drijfveer om onderzoek te doen?

Tijdens mijn opleiding tot tandarts deed ik onderzoek waarbij ik met diverse Nederlandse gemeenten in gesprek ging over het aantal kinderen dat in hun gemeente niet naar de tandarts ging voor een periodieke controle. Uit deze gesprekken bleek dat gemeenten zelden doeltreffend beleid hanteren om hun inwoners te stimuleren naar een mondzorgverlener te gaan. Bovendien bleek dat beleidsmakers niet altijd op de hoogte zijn van publiek beschikbare data. Omdat ik het uitvoeren van dit onderzoek een van de leukste onderdelen van mijn studie vond, nam ik het besluit niet alleen als tandarts aan de slag te gaan, maar tevens als onderzoeker bij te dragen aan een rechtvaardiger en gezonder zorgsysteem voor iedereen in de samenleving.

(Fotograaf: Joost Hoving)

Wat zijn de belangrijkste onderzoeksvragen en -doelen?

Ik verwacht dat alleen het verbeteren van de financiën van burgers niet de oplossing is, want er zijn vaak complexe factoren in hun persoonlijke omstandigheden die de toegang tot mondzorg bemoeilijken. Daarom breng ik eerst de kenmerken van uitstel en afstel van mondzorg in kaart, zodat inzicht wordt verkregen in de omstandigheden van burgers in kwetsbare posities. Met die informatie creëren we op 4 locaties in Nederland multidisciplinaire teams die interventies ontwikkelen en testen. Bij het ontwikkelen van interventies ligt de nadruk op de vraag welke oplossingen voor de toegankelijkheid door burgers het meest gewenst zijn en wat daar (lokaal) voor nodig is.

Hoe is het onderzoek opgezet?

Het onderzoek heeft een mixed-methods aanpak, dat betekent dat er een literatuuronderzoek naar kenmerken van uitstel en afstel van mondzorg wordt gedaan en met vragenlijsten en interviews burgers worden gevolgd die via noodfondsen al basale tandheelkundige noodhulp krijgen. Als laatste stap worden focusgroepen georganiseerd, gericht op het ontwikkelen van interventies.

Wat is tot nu toe het grootste probleem waar je tegenaan bent gelopen?

Dat er geen toegankelijke data zijn waarmee geïdentificeerd kan worden hoeveel en welke volwassenen (langdurig) geen gebruikmaken van mondzorg. Daarom moeten we onze blik verruimen naar organisaties buiten de mondzorgpraktijk, zoals buurtteams, huisartsen of voedselbanken.

Op welke onderzoeksresultaten hoop je?

Op interventies die samen met burgers tot stand zijn gekomen en waarmee mondzorg weer toegankelijker wordt voor kwetsbare groepen en hun mondgezondheid wordt bevorderd.

Wat levert je onderzoek op voor de tandheelkunde, de patiënt of de mondzorgverlener op?

De bevindingen van mijn onderzoek kunnen beleidsmakers en zorgverleners informeren hoe de mondzorg inclusiever en toegankelijker georganiseerd kan worden.

Naar alle nieuwsberichten

Dit bericht delen op sociale media? Klik op de deelknop links in beeld en kies uit Facebook, Twitter of Linkedin.