Verbeterstrategieën voor handhygiëne

Ziekenhuisinfecties veroorzaken ernstig ongemak bij patiënten, leiden tot langere opnameduur en hogere kosten en lopen in sommige gevallen zelfs dodelijk af. Ongeveer een derde van dergelijke infecties is echter te voorkomen door betere handhygiëne, maar Nederlandse verpleegkundigen passen dat in slechts 20% van alle relevante situaties toe.

Voor haar promotieonderzoek vertaalde Anita Huis bekende belemmerende factoren voor handhygiëne naar 2 verbeterstrategieën. De eerste strategie was een ziekenhuisbrede campagne, die bestond uit onder andere educatie, reminders en performance-feedback. De tweede strategie betrof naast deze ziekenhuiscampagne ook teamgericht verbeteren: actieve betrokkenheid van het afdelingsmanagement, elkaar aanspreken, voorbeeldgedrag door rolmodellen en het formuleren van afdelingsnormen. Het onderzoek is uitgevoerd op 67 verpleegafdelingen in 3 Nederlandse ziekenhuizen. Bij 3.500 verpleegkundigen zijn 14.000 gelegenheden voor handhygiëne geobserveerd.

Beide strategieën hebben tot een significant betere handhygiëne geleid, maar bij de teamgerichte strategie was het effect beduidend groter. Bovendien wogen de extra kosten van deze strategie op tegen de vermeden uitgaven voor de ziekenhuisinfecties.

Anita Huis promoveerde 27 maart 2013 aan de Radboud Universiteit op het proefschrift ‘Helping hands: strategies to improve hand hygiene compliance in hospital care’. Promotoren waren prof. dr. T. van Achterberg, prof. mr. dr. R.P.T.M. Grol en prof. dr. M.E.J.L. Hulscher.