Vergrijzing verklaart deels toename chronische ziekten

Uit een onderzoek gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde blijkt dat de toename van chronische ziekten en multimorbiditeit in de periode 2001-2011 maar voor een deel verklaard kan worden door de vergrijzing van de bevolking.

Eerst stelden de onderzoekers aan de hand van gegevens uit elektronische patiëntendossiers in huisartsenpraktijken en uit de CBS-gezondheidsenquête vast dat de prevalentie van chronische ziekten respectievelijk van 34,9% in 2004 naar 41,8% in 2011 en van 41,0% in 2001 naar 46,6% in 2011 was toegenomen. Ook was de multimorbiteit gestegen: op basis van de patiëntendossiers van  12,7% in 2004 naar 16,2% in 2011 en op basis van de gezondheidsenquête van 14,3% in 2001 naar 17,5% in 2011.

Vervolgens concludeerden de onderzoekers dat slechts een vijfde van de stijging in gediagnosticeerde chronische ziekten en multimorbiditeit uit de patiéntendossiers was toe te schrijven aan de vergrijzing van de bevolking. Voor de zelfgerapporteerde ziekten uit de CBS-gezondheidsenquête was het aandeel vergrijzing iets groter, namelijk voor een derde van de toegenomen chronische ziekten en voor ongeveer de helft van de toegenomen multimorbiditeit. Als andere verklaringen voor de toename van chronische ziekten en multimorbiditeit werden genoemd de verbeterde vroegdiagnostiek, verhoogde kans op overleving van mensen met een chronische ziekte, toename van overgewicht dat weer bijdraagt aan hogere risico’s op diabetes mellitus, kanker en hart-en vaatziekten, en ten slotte denken de onderzoekers dat maatschappelijke veranderingen als een 24-uurseconomie en de financiële crisis van invloed kunnen zijn geweest op de gezondheid.

De resultaten betekenen volgens de onderzoekers dat voor de voorspelling van het aantal chronisch zieken in de toekomst niet alleen rekening moet worden gehouden met ontwikkelingen in de bevolkingsopbouw, maar ook met medische en maatschappelijke ontwikkelingen.

(Bron: NTvG 2017: 161: D1429)