VMTI-congres ‘Focus’
De Vereniging Medisch Tandheelkundige Interactie (VMTI) hield op 7 oktober 2016 haar 5e Lustrumcongres, genaamd ‘Focus’. Fred Rozema, hoogleraar medisch-tandheelkundige interactie, gaf aan dat afhankelijk van de voorgenomen medische behandeling meer of minder agressief wordt ingegrepen om foci te kunnen elimineren. In geval van hoofd-halsradiotherapie zal vanwege het verhoogde risico op osteoradionecrose (ORN) extractie de voorkeur krijgen. Gebitselementen met pockets geven na radiotherapie een hoger risico op ORN. Bij een orgaantransplantatie dienen orale foci preoperatief adequaat te worden behandeld om de bacteriële ‘load’ zo laag mogelijk te houden Deze patiënten blijven immers langdurig immunosuppressiva gebruiken. Bij gebruik van bisfosfonaten moet electieve chirurgie worden vermeden om ‘medical related osteonecrose’ te voorkomen. In geval van chemotherapie en het plaatsen van orthopedisch prothesemateriaal kunnen chronische foci zonder acute klachten in situ worden gelaten . Bij elk focusonderzoek moet bovendien de immuunstatus van de patiënt worden ingeschat om tot besluitvorming te komen.
De meeste orale foci zijn chronisch en asymptomatisch merkte tandarts, infectioloog en patholoog Riina Richardson op. Het herkennen van de medisch gecompromitteerde patiënt is cruciaal omdat bij deze groep een focus problematisch of zelfs fataal kan worden. In een gezonde situatie worden orale bacteriën door het immuunsysteem tegengehouden door middel van het ontwikkelen van een lokaal abces. Als er geen goed immuunsysteem aanwezig is, ontstaat geen abces maar gaan deze bacteriën de bloedbaan in.
Er zijn onderzoeken waarin wordt aangetoond dat sepsis al plaatsvindt bij tandenpoetsen en kauwen, vooral bij een slechte mondhygiëne. Een zo optimaal mogelijke mondhygiëne is daarom nog belangrijker dan antibioticaprofylaxe. Geïndiceerde extracties of andere curatieve behandelingen dienen niet te lang te worden uitgesteld. Er is dus een belangrijke rol weggelegd voor de eerstelijns mondzorg.
Cardioloog Robert Riezebos besprak het causaal complexe verband tussen parodontitis en cardiovasculaire ziekte. Parodontitis verhoogt de vaatleeftijd met 5 jaar. Endocarditis komt betrekkelijk weinig voor, maar de mortaliteit is echter 20% en de behandeling van deze ziekte is ingrijpend. MartinThornhil, (tand)arts en hoogleraar ‘translational research in dentistry’, stelde enerzijds dat 55-65% van de endocarditisgevallen niets te maken heeft met de mondflora. Het profylactisch geven van een antibioticum bij een tandheelkundige behandeling geeft anderzijds geen 100% zekerheid over het vermijden van een endocarditis. Een slechte mondhygiëne verhoogt de kans op endocarditis met een factor 4. Vaak wordt endocarditis aangezien voor griep en wordt de juiste diagnose vertraagd, waardoor de mortaliteit verhoogt. Bij een tandheelkundige behandeling moeten patiënten daarom worden geïnformeerd over de symptomen van endocarditis, zodat zij zich sneller melden bij een arts voor behandeling.