M. America
Allemaal mensen 2.0. Herkenning en benadering van gedragsstijlen en persoonlijkheidsstoornissen in de (para)medische praktijk
Houten: Prelum Uitgevers, 2016
214 bl., geïll. € 47,50
ISBN 978 90 8562 148 5

Eenieder die in de (mond)zorg werkzaam is, heeft dagelijks te maken met een groot aantal contacten, met een even zo grote diversiteit aan mensen met ieder zijn/haar eigen gedragingen. Waarschijnlijk is hierbij herkenbaar dat niet elk contact even soepel verloopt.

In dit boek – een tweede geheel herziene versie van ‘Allemaal mensen’ (uit 2009) – geeft de auteur (huisarts) een overzicht van de bestaande biologische, psychologische en sociale verklaringsmodellen van gedrag. Vooral de beschrijving van de samenhang tussen deze modellen is erg verhelderend, zodat in de dagelijkse praktijk gedragspatronen zijn te herkennen, te voorspellen en misschien zelfs te begrijpen.

Allereerst worden (risico- en beschermende) factoren beschreven die bepalen hoe iemands persoonlijkheid vorm krijgt, waarna een visueel model wordt aangedragen om gedrag te herkennen. Dit model onderscheidt 4 kernkwadranten (analytisch, sturend, vriendelijk en expressief) en het kenmerkende gedrag dat uiteindelijk resulteert in een allesomvattend schema. In dit schema kan nagenoeg elk gedrag worden teruggevonden met voorkeursgedragsstijlen, kernkwaliteiten, valkuilen en allergieën. Vervolgens wordt in aparte, verdiepende hoofdstukken de rol van emotie, empathie en emotionele intelligentie toegelicht.

In het (grote) hoofdstuk over persoonlijkheidsstoornissen beschrijft de auteur aan de hand van praktijkvoorbeelden zeer verhelderend veel voorkomende psychopathologie, maar ook hoe deze geïnterpreteerd en benaderd kunnen worden.

Het hoofdstuk over het voeren van moeilijke gesprekken is zeker een zeer nuttige toegift. Met in het achterhoofd de gedachte dat het grootste deel van de klachten over zorgverleners terug te voeren valt op problemen in de communicatie tussen zorgverlener en patiënt, zou dit boek en het toepassen van de opgedane kennis daar op een positieve manier een verandering in kunnen brengen.

Het lezen van het boek is zeker geen straf. Het is erg toegankelijk geschreven en bovendien gelardeerd met bijzonder grappige, treffende, cartoons. Kortom: een aanrader.