D.E. Slot
Prevention of gingivitis and treatment of periodontitis- chloorhexidine gels and dental lasers
Amsterdam: Universiteit van ­Amsterdam, 2015
290 bl., geïll.

Dit academische proefschrift bestaat uit 2 delen. Deel 1 behandelt het effect van chloorhexidinegel en -mondspoelmiddelen op plaqueaccumulatie en gingivitis. Hiervoor zijn 2 klinische experimenten en 2 systematische literatuuronderzoeken gedaan. In het tweede gedeelte worden 2 experimenten naar het effect van Nd:YAG-lasers bij de behandeling van parodontitis en systematische literatuuronderzoeken met een meta-analyse over de diode en de Nd:YAG-laser bescheven. De systematische literatuuronderzoeken zijn van hoge kwaliteit. De experimenten met chloorhexidine toonden in een 3 dagen durend niet-poetsenmodel aan dat chloorhexidinemondspoelingen (0,12 en 0,25%) en 1% chloorhexidinegel aangebracht in een applicatielepel effectiever plaquegroei remden dan 0,12% chloorhexidinegeltandpasta of gewone fluoridetandpasta, beide eveneens aangebracht in een applicatielepel. Tussen de 0,12% geltandpasta en de gewone tandpasta was geen verschil. Er kon geen verschil worden aangetoond in de bloedingsneiging van het gingiva tussen de behandelingen. Hierbij moet worden opgemerkt dat bij inclusie geen van de proefpersonen ernstige gingivitis vertoonde. Het spoelmiddel werd in smaak en uitvoering als comfortabeler ervaren dan de gel-in-lepeltoepassingen. De systematische literatuuronderzoeken maakten duidelijk dat gel of tandpasta’s met 0,4-1,0% chloorhexidine wel effectief plaque en gingivitis kunnen remmen ten opzichte van gewone tandpasta, maar dat het mondspoelmiddel toch eerste keuze blijft in situaties waarin normale dagelijkse mondhygiëne niet kan plaatsvinden.

De systematische literatuuroverzichten naar het gebruik van diodelasers (809-980 nm) of Nd:YAG-lasers (1064 nm) in aanvulling op gebitsreiniging, scaling en rootplaning toonde geen verbetering aan van pocketdiepte of aanhechtingsverlies. Na de diodelaserbehandeling werd wel een iets betere bloedingscore genoteerd, maar de klinische relevantie hiervan is onduidelijk en mogelijk verwaarloosbaar. In het experiment met de Nd:YAG-laser toonde de promovenda aan dat onmiddellijk na additionele behandeling het aantal bacteriën en klinische parameters gunstig beïnvloed waren ten opzichte van professionele gebitsreiniging, scaling en root planing, maar dat dit verschil niet meer aanwezig was na 3 en 6 maanden. Voor de klinische parameters was er zowel bij patiënten uit de initiële fase als die in de nazorg geen effect aan te tonen. De promovenda beveelt het gebruik van lasers niet aan.