N.A.M. Rosema
Toothbrushing efficacy
Amsterdam: Universiteit van ­Amsterdam, 2015
168 bl., geïll.

Een voor velen bijna routinematig uitgevoerde dagelijkse activiteit – het tandenpoetsen – was onderwerp van een uitgebreid promotieonderzoek met als resultaat een proefschrift. Het proefschrift behandelt diverse aspecten van de effectiviteit van het tandenpoetsen in 8 inhoudelijke hoofdstukken – stuk voor stuk gepubliceerde wetenschappelijke artikelen – en een afsluitende discussie.

Allereerst werd de effectiviteit van de (hand)tandenborstel vergeleken met een microvezelvingerborstel (I-Brush). Geconcludeerd wordt dat de plaquereductie van een dergelijke vingerborstel inferieur is aan die van de conventionele tandenborstel.

Vervolgens werd onder de loep genomen of de leeftijd van een tandenborstel van invloed is op de mate van plaqueverwijdering. Het bleek dat vooral de mate van slijtage van de tandenborstel en niet zozeer de leeftijd ervan hierop van invloed is. Het advies om periodiek de tandenborstel te vervangen door een nieuw exemplaar zou dus beter kunnen worden geïndividualiseerd, samen met een professionele poetsinstructie. Welke borstel dan het beste kan worden geadviseerd komt in de volgende hoofdstukken aan de orde.

Allereerst maakt het wat de klinische relevantie betreft niet uit of de haren van de tandenborstel allemaal dezelfde lengte hebben of dat deze een zogenoemd ‘multi-level’ hebben. Evenmin maakt het voor de mate van plaqueverwijdering uit of er tandpasta op de borstel werd gebruikt of niet (dat geldt uiteraard wel voor het cariësremmende effect van fluoride in tandpasta!).

Het gebruik van een handtandenborstel bleek wel uit te maken voor zowel de mate van plaqueverwijdering, beschadiging van de gingiva en de gingivitisreductie, ten faveure van de elektrische (oscilerende) tandenborstel.

Al met al bevat dit proefschrift een mooie verzameling van goed leesbare klinische onderzoeken over de huidige effectiviteit van tandenpoetsen en de attributen die daarbij horen. Zoals de promovendus zelf ook aangeeft zou een onderzoek naar het vergroten van deze effectiviteit een goede vervolgstap zijn.