In wereldwijd onderzoek naar bio-archeologische resten wordt regelmatig aangetoond dat vrouwen een mindere mondgezondheid zouden hebben gehad, met een duidelijk hoger aantal door cariës aangetaste gebitselementen dan mannen. Ook in de huidige samenleving wordt waargenomen dat vrouwen meer cariës hebben, meer parodontale problemen, meer erosie en gingivitis ten gevolge van zwangerschap(pen). Naast de noodzakelijke aanwezigheid van bepaalde bacteriesoorten, zijn er ook factoren in het spel als levensstijl, sociale status en biologische predisposities zoals hormoonspiegels. Een verhoogde oestrogeenspiegel en een lagere speekselvloed zouden hier een rol kunnen spelen. In dit onderzoek werd de hypothese getoetst dat in de oudheid de vrouwelijke fysiologie leidde tot de aanwezigheid van meer cariës.

Op 12 Zuid-Amerikaanse archeologische sites werden de resten van 481 individuen onderzocht op markers voor mondgezondheid, zoals cariës, gebitselementverlies, diepe cariës en glazuurhypoplasie. Deze werden gerelateerd aan gegevens over de vruchtbaarheid en de manier van voorzien in levensonderhoud. Meer cariës en voortijdig verlies van gebitselementen werd gevonden in gemeenschappen waar landbouw werd bedreven vergeleken met jagers en vissers. De resultaten suggereerden dat dieet en culturele gebruiken de belangrijkste factoren waren die de mondgezondheid beïnvloedden en dat het effect van vrouwelijke hormonen mogelijk door deze factoren werden gemaskeerd. Deze resultaten dragen bij aan de discussie over de beschikbaarheid van micronutriënten in die tijd als factor in de cariëservaring van zwangere vrouwen, gezien hun specifieke voedingsbehoeften in die periode.

Conclusie. In gemeenschappen die leefden van landbouw werden meer cariësgerelateerde problemen aangetroffen, vooral bij vrouwen.

Bron

Carvalho MRG, Pezo-Lanfranco L, Eggers S. “One tooth one child”: evaluating the effects of diet and fertility on the oral health of women from archeological sites in South America. Eur J Oral Sci 2019; 127: 52-64.