Sociale tandheelkunde

Tandbederf komt voor bij 5-94% van de 2- tot 5-jarigen wereldwijd. In 1993 werd bij 57% van de nog niet naar school gaande kinderen in Oostenrijk cariës geconstateerd. In zowel Oostenrijk als Duitsland zijn tandheelkundige programma’s gericht op preventie wettelijk geregeld en goed ingeburgerd. Traditionele preventiestrategieën hebben echter een beperkt succes bij het voorkomen van tandbederf in het melkgebit en 0- tot 3-jarigen worden vaak moeilijk bereikt met dergelijke programma’s. In dit onderzoek werd het effect bestudeerd van een preventieprogramma gericht op moeders van pasgeboren kinderen, gemeten als mondgezondheid bij het 5-jarige kind.

Gekwalificeerde preventiemedewerkers bezochten alle moeders van pasgeborenen in regionale ziekenhuizen in en rondom Voralberg, Oostenrijk. Zij gaven uitgebreide mondhygiëne-instructie gericht op zowel de kinderen als de moeder (fluoridegebruik, belang van restauratieve behandeling bij tandbederf). Hiertoe behoorden onder meer een praktische training tandenpoetsen en informatie over voeding. Na 5 jaar werd een cohort van deze leeftijdsgroep uitgenodigd voor een tandheelkundig onderzoek (n = 471) en de ouders kregen een vragenlijst. Met behulp van de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie werd cariës gescoord op dentineniveau; röntgenopnamen werden niet gemaakt. De kinderen werden onderverdeeld in een interventie- en een controlegroep en werden gematcht naar leeftijd, geslacht, etnische achtergrond en sociaal­economische status.

De kinderen van moeders die aan het programma hebben meegedaan, bleken significant minder cariës te hebben (33,2% versus 42,6%). Het aantal aangetaste vlakken (DT) betrof 3,2 versus 5,2 in de controlegroep; het aantal ontbrekende en gerestaureerde vlakken (MFT) was 1,5 versus 2,4. Beide verschillen waren significant. Verder blekenetniciteit, sociaaleconomische status, leeftijd waarop begonnen was met tandenpoetsen, supervisie over het poetsen en het gebruik van een fluoridetandpasta significant gecorreleerd aan het aantal aangetaste vlakken.

Geconcludeerd wordt dat het preventieprogramma een effectieve aanpak is om op gemeenschapsniveau de mondgezondheid van jonge kinderen te verbeteren.

Bron

Wagner Y, Greiner S,Heinrich-Weltzien R. Evaluation of a health promotion programme at the time of birth of dental caries in 5-year-old children in Voralberg, Austria. Community Dent Oral Epidemiol 2014; 42: 160-169.