Heroïne is een halfsynthetisch opioïd met een bewustzijnsveranderende werking. Hoewel het gebruik onder de algehele bevolking beperkt is, komt het relatief frequent voor onder groepen volwassenen als gedetineerden en dak- en thuislozen. Door de dempende werking op het zenuwstelsel en de ademhaling kan een overdosis heroïne fatale gevolgen hebben. Onthoudingsverschijnselen bij abrupt staken van gebruik zijn malaise, onrust, spierkrampen, transpireren, misselijkheid, rillen en kippenvel. De belangrijkste orale effecten betreffen een verhoogde kans op cariës, parodontitis en bruxisme. Speeksel biedt de mogelijkheid om te dienen als bron voor het detecteren van heroïnegebruik.