Handhygiëne is een essentiële stap bij het effectief uitvoeren van infectiepreventie in de zorg. In een multicenter onderzoek in ziekenhuizen in Italië, Frankrijk en Groot-Brittannië is de invloed nagegaan van verschillende handdroogmethoden op de verspreiding van potentieel pathogene bacteriën.

De onderzoekers vergeleken het gebruik van (conventionele) papieren handdoeken met de handdroger (Dyson): beide handdroogmethoden werden toegepast op 2 toiletten in elk van de 3 onderzoekslocaties. Deze toiletten werden door zowel patiënten, bezoekers als personeel gebruikt. De onderzoekers kweekten de totale hoeveelheden kolonievormende eenheden (KVE), daarnaast keken ze specifiek naar de huidbacterie S. aureus (inclusief MRSA), fecale bacteriën zoals Enterococci (waaronder resistente VRE-varianten), enterobacteriën, ESBL-producerende bacteriën en Clostridium difficile. De monsters werden genomen van verschillende oppervlakken en van aanwezig stof in de toiletruimtes. Ook werden monsters van de lucht genomen met een speciale afzuiger. Alle monsters werden op specifieke platen gekweekt. Controlemonsters werden ook tijdens de testperiode afgenomen. De Mann-Whitney U-test werd toegepast om te beoordelen of er significante verschillen tussen de 2 methodes waren.

Bij het gebruik van papieren handdoeken was in vrijwel alle gevallen een lager aantal KVE gekweekt, zowel uit de monsters uit de lucht als vanaf de oppervlakken. Bij het gebruik van de handdroger werden vaker S. aureus, de resis–tente variant MRSA, Enterococci en ESBL gekweekt (alles p < 0,0001).

Afb. 1. Totaal aantal kolonievormende eenheden (alle locaties) in de wasruimtes per testdag in Groot-Brittannië met de resultaten voor de 2 handdroogmethodes.

De onderzoekers verklaren deze negatieve resultaten voor de Dyson-handdroger door het werkingsmechanisme waarbij het apparaat met hoge snelheid water en bacteriën van de handen verwijdert en zo verspreidt in de lucht en op oppervlakken van de toiletruimte. Papieren handdoeken absorberen het water en de bacteriën juist, waardoor er minder verspreiding plaatsvindt. Het risico hiervan is afhankelijk van de micro-organismen die hierbij betrokken zijn, de resultaten laten zien dat de verspreiding van resis–tente pathogenen mogelijk is.

Conclusie. Uit dit onderzoeker blijkt dat de manier waarop de handen gedroogd worden na het handenwassen een significante invloed heeft op het risico van de verspreiding van bacteriën via oppervlakken en lucht en dat het toepassen van handdrogers daarom niet geschikt is voor zorginstellingen.

Bron

Best E, Parnell P, Couturier J, et al. Multicentre study to examine the extent of environmental contamination by potential bacterial pathogens, including antibiotic resistant bacteria, in hospital washrooms according to hand-drying method. J Hosp Infect 2018; 100: 469-475.