Sociale tandheelkunde

Bij kinderen lijkt het voorkomen vanStreptococcus mutanseen relevante marker voor een verhoogd cariësrisico. AangezienStreptococcus mutansal vroeg na de geboorte door de moeder wordt overgedragen, kan vroege kolonisatie ervan worden voorkomen door de hoeveelheidStreptococcus mutansin de mond van de moeder te reduceren.

In de jaren 90 van de vorige eeuw is bij moeders met een hoog cariësrisico het effect bestudeerd van het gebruik van xylitol vergeleken met het gebruik van extra fluoride en chloorhexidinelakken. Hierbij werd een significante afname vanStreptococcus mutans-overdracht gerapporteerd. Bij kinderen die op 2-jarige niet waren gekoloniseerd metStreptococcus mutanswas de cariësprevalentie in de daaropvolgende jaren ook beduidend lager. In dit nieuwe onderzoek is deze trial uitgebreid naar de onderzoeksuitkomsten bij kinderen van 10 jaar.

Van het originele onderzoek waren nog 148 van de 195 moeder-kinddeelnemers beschikbaar. In de onderzoeksgroep werd door de moeders dagelijks 6-7 g xylitol gebruikt toen hun kind tussen de 3 en 24 maanden oud was. De referentiegroep kreeg 2 maal per jaar een chloorhexidinelak of fluoridebehandeling op het moment dat hun kind 6, 12 en 18 maanden oud was. Een extra controlegroep werd gevormd door moeders met een hoog cariësrisico uit hetzelfde woongebied en leeftijdscohort. De data werden verzameld uit de tandheelkundige gegevens van de klinieken waar de kinderen patiënt waren. Het klinisch onderzoek vond steeds plaats door ervaren tandartsen in een volledig geëquipeerde ruimte zonder gebruik te maken van bitewing-opnamen ten behoeve van het onderzoek.

De mediane leeftijd waarop kinderen nog cariësvrij waren (DMFT 0) was 8,2 in de xylitolgroep, 8,1 in de referentiegroep en 5,8 in de controlegroep. Tot de leeftijd van 4 jaar was het gemiddeld aantal bezoeken voor restauratieve behandeling in de xylitolgroep (0,2) significant lager dan in de controlegroep (0,7). Er was geen verschil met de referentiegroep (0,4). Op de leeftijd van 10 jaar was geen significant verschil gevonden (respectievelijk 2,8, 3,9 en 3,3).

Geconcludeerd wordt dat de reductie van overdracht van Streptococcus mutans door het gebruik van xylitol door de moeders ook op langere termijn een gunstig effect heeft op de mondgezondheid van het kind.

Bron

Laitala ML, Alanen P, Isikangas P, Soderling E, Pienihakkinen K. Long-term effects of maternal prevention on children’s dental decay and need for restorative treatment. Community Dent Oral Epidemiol 2013; 41: 534-540.