Fentolamine is een niet-selectieve α-adrenerge receptor antagonist. Door de blokkade van de α1-adrenerge receptoren in de gladde spieren van de bloedvaten ontstaat er een vasodilatatie. Een injectie van fentolamine op de plaats van de toediening van het lokale anestheticum zou, door deze dilatatie, theoretisch moeten resulteren in een versnelde afvoer van het lokaal anestheticum. Het anestheticum kan dan namelijk sneller vanuit het weefsel door de bloedvaten worden afgevoerd naar de algemene circulatie. Bijgevolg zal de normale gevoeligheid van deze weefsels sneller terugkeren, waardoor ongewenste neveneffecten van anesthesie, zoals een hangende onderlip en een ongevoelige tong, zullen sneller verdwijnen.

Sinds 2009 is in de Verenigde Staten een injecteerbare vorm van fentolamine beschikbaar voor toepassing in de mondzorgpraktijk (Dent Clin North Am 2011; 55: 481-499). Deze bevat 0,4 mg fentolamine mesylaat in een carpule van 1,7 ml. De toediening van fentolamine geschiedt na afloop van de tandheelkundige behandeling. Hierbij wordt op dezelfde plaats waar het lokaal anestheticum is geïnjecteerd het fentolamine mesylaat geïnjecteerd met eenzelfde volume in ml als het gebruikte volume anestheticum. De toediening van fentolamine resulteert dan in een afname van de tijd tot de gevoeligheid van de zachte weefsels weer terugkeert met 50-60% (J Am Dent Assoc 2008; 139: 1095-1104).

In Nederland is het fenomeen van bijtincidenten na gebruik van lokale anesthetica bekend. De kans hierop is het grootst bij kinderen en bij mensen met een geestelijke stoornis. De vraag is of het probleem van bijtincidenten van een dusdanige ernst en omvang is dat een eventuele introductie van fentolamine in Nederland overwogen zou moeten worden. In de Verenigde Staten heeft men blijkbaar deze vraag met ja beantwoord. Betekent dit nu, dat dit ook in Nederland zou moeten gebeuren?

A.L. Frankhuijzen, Ouderkerk aan den IJssel