De cariësprevalentie onder kinderen en adolescenten is de laatste jaren sterk gedaald in Zweden en andere westerse landen. Desalniettemin blijft cariës een belangrijk gezondheidsprobleem. Nog steeds lijden 60-90% van schoolgaande kinderen en nagenoeg alle volwassenen aan deze infectieziekte. Verder wordt de prevalentie onderschat doordat glazuurlaesies niet worden meegenomen in officiële statistieken. Bovendien is de prevalentie van approximale glazuurlaesies aanzienlijk; bij Zweedse 16-jarigen is 80% van de approximale laesies beperkt tot het glazuur. Progressie van deze laesies voorkomen moet dan ook een belangrijke doelstelling zijn in de tandartspraktijk. In dit onderzoek stond de vraag centraal of meer approximale cariësprogressie werd gevonden in een groep adolescenten met of zonder een 3-jarig schoolgebonden fluoridelakprogramma.

In totaal deden 758 13-jarigen mee aan een RCT-onderzoek naar de effectiviteit van fluoridelak op approximale cariësprogressie. Zij gebruikten allen fluoridehoudende tandpasta en bezochten regelmatig de tandarts. In de experimentele groep werd in verschillende frequenties, maar minimaal 2 keer per jaar, fluoridelak aangebracht in de cariësrisicogebieden. De approximale vlakken werden bij start en einde van het onderzoek beoordeeld op bitewing-opnamen door speciaal hiervoor getrainde tandartsen. Beoordeling van de approximale vlakken vond plaats. De toename van approximale cariës voor adolescenten met een cariësvrij gebit aan het begin van het onderzoek bedroeg 0,13 vlakken in de experimentele groep en 0,79 vlakken in de controlegroep. Voor degenen die al carieuze laesies hadden bij de start, waren de uitkomsten respectievelijk 1,29 en 2,62 vlakken. De laatste 2 groepen hadden ook nog 0,34 en 0,70 vlakken die cariësprogressie vertoonden. Alle verschillen waren significant.

Geconcludeerd werd dat het schoolgebonden fluoridelakprogramma nieuwe approximale laesies voor een belangrijk deel kon voorkomen en progressie van reeds bestaande laesies kon beperken. Een dergelijk programma lijkt een belangrijk wapen in de strijd tegen cariës in de kwetsbare adolescentieperiode.

Bron

• Skold UM. Approximal caries increment in relation to baseline approximal caries prevalence among adolescents in Sweden with and without a school-based fluoride varnish programme. Community Dental health 2016; 33: 281-285.