Met betrekking tot temporomandibulaire disfunctie (TMD) is sinds 1977 een paradigmaverschuiving gaande van een biomedische naar een biopsychosociale benadering. In de biomedische benadering speelde occlusie een belangrijke rol. Velen vragen zich af of het terecht is dat deze rol naar de achtergrond is verschoven. De belangrijkste doelstellingen van dit literatuuronderzoek waren om deze controverse wetenschappelijk tegen het licht te houden en op basis daarvan handvatten aan te reiken voor de dagelijkse praktijkvoering.

In Web of Science werd met relevante trefwoorden over de onderwerpen ‘evidence based dentistry’, ‘biopsychosocial model’ en ‘occlusion’ gezocht naar (gerandomiseerde en gecontroleerde) klinische onderzoeken. Soms werd gezocht over de periode 1950-2017 en soms over de periode 1977-2017.

De eerste zoekactie met alle trefwoorden leverde 21.686 artikelen op. Combinatie van alle trefwoorden voor TMD met ‘biopsychosocial model’ leidde tot slechts 35 artikelen. Na toevoeging van het trefwoord ‘evidence based dentistry’ resteerden hiervan 3 artikelen. Met de trefwoorden voor TMD en occlusie werden 86 vergelijkende klinische onderzoeken gevonden, waaronder 52 gerandomiseerde, gecontroleerde onderzoeken. Met dezelfde trefwoorden en de toevoeging “evidence based dentistry” werden 21 artikelen gevonden. De belangrijkste bevindingen na bestudering van de 2 laatste groepen van 52 en 21 artikelen zijn: occlusie heeft invloed op TMD zonder dat het exacte mechanisme bekend is, TMD is multifactorieel en daarom behandelbaar met verschillende strategieën, TMD varieert in de tijd en adaptatie is een belangrijk kenmerk van het orofaciale systeem. Alle geselecteerde artikelen samenvattend, blijkt behandeling alleen voorspelbaar als (interdisciplinair) de juiste diagnose is gesteld. Voor het overige dient men terughoudendheid te betrachten met behandelingen. Verder is bij progressief bruxisme en bij een aantoonbaar verstoorde balans in het orofaciale systeem een stabilisatieopbeetplaat geïndiceerd.

Conclusie. De paradigmaverschuiving van biomedisch naar biopsychosociaal betekent een gemis als dit tot gevolg heeft dat occlusie als mogelijke etiologische factor ter zijde wordt geschoven.

Bron

Kanter RJAM de, Battistuzzi PGFCM, Truin GJ. Temporomandibular disorders: ‘occlusion’ matters! Pain Res Manag 2018; 2018: 8746858.