In een tijd waarin de associatie van parodontitis met tal van (systemische) aandoeningen wordt onderzocht, verscheen recent een publicatie waarin de associatie met erectiestoornissen werd geëvalueerd. In een deel van de gevallen is er bij erectiestoornissen sprake van een psychisch probleem, maar meestal is er sprake van een vernauwing en/of verminderde elasticiteit van de bloedvaten. Hoewel een mogelijke associatie misschien vergezocht lijkt, is bekend dat parodontitis ook geassocieerd is met aderverkalking wat mogelijk een invloed zou kunnen hebben op de bloedtoevoer naar de penis. Tevens spelen net als bij parodontitis leefstijlfactoren, bijvoorbeeld overgewicht en roken, ook een rol. Hoewel het dus niet direct voor de hand lijkt te liggen zou mogelijkerwijs bloedend tandvlees de erectiekracht kunnen verminderen.

Voor dit systematisch literatuuronderzoek werden na een uitgebreide zoekstrategie 4 artikelen gevonden waarvan de data werden geëxtraheerd. Alle waren observationele ‘case-control studies’. In deze onderzoeken waren 38.111 casus betrokken en 174.807 controles. Op basis hiervan werd een meta-analyse uitgevoerd om de gewogen gemiddelde odds ratio (OR) te bepalen. Er werd een significante associatie vastgesteld tussen erectieproblemen en het hebben van parodontitis (OR = 3,07; 95% CI = 1,87 tot 5,05). Deze uitkomst vertoonde wel een significante heterogeniteit (98%), waardoor dit niet zondermeer naar de dagelijkse praktijk kan worden vertaald.

In Nederland is de beschreven prevalentie van erectieproblemen 10-20%. Over het algemeen kan een ziekte die niet meer dan 20% voorkomt, worden gezien als laag frequent. Zodoende kan een OR worden geïnterpreteerd als een relatief risico. Op basis van dit onderzoek zou dan de conclusie zijn dat iemand met een erectiestoornis 3 x vaker wordt gediagnosticeerd met parodontitis dan iemand zonder dit probleem. Vreemd genoeg was er bij de subanalyse in verschillende leeftijdscategorieën geen verschuiving te zien. Het bleek niet mogelijk om aspecten zoals bloeddruk, roken en diabetes te betrekken bij de analyse.

Het is de onderzoekers niet gelukt een sluitende uitleg te geven voor het mogelijke werkingsmechanisme achter hun bevinding. Het hebben van een verstoorde endotheliale functie van de bloedvatwand lijkt een mogelijke verklaring voor de pathofysiologische relatie. Andere pathologische mechanismen zijn verhoogde niveaus van pro-inflammatoire cytokines en ontstekingsmediatoren in het bloed, zoals IL-6, TNF-α en CRP. De onderzoekers betogen dan ook dat de interessante gevonden relatie in een breder kader moeten worden gezien en dat meer onderzoek nodig is om een causaal verband tussen parodontitis en erectiestoornissen vast te kunnen stellen.

Kortom, vooralsnog is het advies om bij verdenking van erectiestoornissen in contact te treden met een huisarts, een uroloog dan wel een gespecialiseerde mannenkliniek. Een consult hiervoor bij een mondhygiënist of een parodontoloog is nog niet geïndiceerd.

Bron

• Wang Q, Kang J, Cai X, Wu Y, Zhao L. The association between chronic periodontitis and  vasculogenic erectile dysfunction: A systematic review and meta-analysis. J Clin Periodontol 2016 Jan 8  [Epub ahead of print].